40. „Z ogromu członków zdał się nam kolosem,
Jako ów, słynny swojemi rozmiary,
Co gdy królował niegdyś nad Rodosem
Do siedmiu cudów wliczył go świat stary.
A kiedy potwór zagrzmiał strasznym głosem,
Rzekłbyś z najgłębszej podmorskiéj pieczary:
Na jego ryku oddźwięki złowieszcze
Włos nam się zjeżył, ciała wstrząsły dreszcze.
41. „„Zuchwalcy — rzecze — wy, między narody
Najpochopniejsi k’czynom w całym świecie; —
Coście walk tyle stoczyli bez szkody
I nigdy w trudach chwili nie spoczniecie:
Czyż niema dla was granic ni przeszkody,
Że aż w przestwory mych mórz wchodzić śmiecie?
Mórz niezoranych wiosłem, kędy straże
Dzierżąc od wieku sam wnijść się nie ważę!
42. „„Pragniecie dotrzéć przyrody tajników
I żywioł płynny zrobić swoim sługą,
Czego nie osiągł nikt ze śmiertelników
Dzieł nieśmiertelnych wsławionych zasługą?
A więc słuchajcie przyszłości wyników
I klęsk, co na was zwalą się niedługo
Po wszystkich krajach, wszystkich mórz zakresie,
Gdziekolwiek podbój oręż wasz poniesie.
43. „„Wiedzcie, iż każdą łódź, co tu swe stery
Zwróci, przykładem waszym ośmielona,
Spotkają morza straszliwe chimery,
Rozproszą wichry i burza pokona;
Na pierwszą flotę, co wejdzie w te sfery[1],
Na nienawykłe do jarzm morskie łona,
Ja sam tak srogie przeciwieństwa zwalę,
Iż skołataną połkną gniewne fale.
44. „„Tu jeśli zwodne nie łudzą nadzieje,
Doścignę pomstą odkrywcę téj strony[2][3];
Nie na tém koniec — przez cięższe koleje
Wasz hardy opór będzie ukrócony;
Co rok cios nowy wpiszą wasze dzieje,
(Jeżeli wzrok mój błędem nie zaćmiony?)
Tak zewsząd zguba, tak wszędzie rozbicie,
Iż za najmniejszą z klęsk — śmierć policzycie.
- ↑ Gama wrócił z podróży do Indyj 29 sierpnia 1499 r. Król Emanuel, chcąc skorzystać z jego odkryć, wyprawił 8-go marca 1500 roku flotę złożoną z 12-stu okrętów pod wodzą Alwareza Cabrala, z rozkazem, aby 10-ć statków udało się do Calicutu, 2-a zaś ku Sofali. Z początku żegluga była pomyślną, lecz po przebyciu przylądka Zielonego, silna burza skołatała statki i zagnała je na brzegi Brazylii. Cabral nie zwrócił jednak dostatecznéj uwagi na ten ląd nowo odkryty i odpłynął ku przylądkowi Dobréj nadziei, gdzie flota jego nową poniosła klęskę. Okropna nawałnica zatopiła mu 6 statków, z pozostałemi jednak dostał się do Calicutu i zawarł pierwsze dla Portugalii traktaty handlowe.
- ↑ Bartłomiej Diaz odkrył w 1486-m r. przylądek nazwany przez niego „Burzliwym“, lecz król Jan II, ucieszony odkryciem, zmienił tę nazwę na „Przylądek dobréj nadziei”. Diaz udał się ponownie w podróż z flotą Cabrala i zginął w czasie burzy, która téj flocie tyle szkód zrządziła.
- ↑
Przypis ten i następny zostały błędnie ponumerowane w objaśnieniach jako dwa wyższe o jeden numer od właściwego; w opracowaniu zespołu Wikiźródeł błąd ten został skorygowany.
