Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/040

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
— 34 —

Obecność substancji obcej we krwi, o ile brak stałego źródła dostarczania jej (np. nagromadzenia w tkankach, albo na powierzchni ciała), bywa zwykle zjawiskiem bardzo krótkotrwałem, ponieważ przenika ona prędko do tkanek, albo zostaje wyrzucona nazewnątrz przez narządy wydzielcze, z moczem, kałem, wydychanem powietrzem albo potem w wydzielinach skórnych.
Bardzo często znajdujemy we krwi i wydzielinach już nie pierwotną substancję, lecz te lub inne łączne z nią związki albo produkty rozkładu.
Stałe nagromadzenie obcych substancyj w tkankach jest dość rzadkiem zjawiskiem, tyczącem się przeważnie substancyj mineralnych (ciężkich metali).
Zwykłem miejscem takich nagromadzeń jest wątroba, a w pewnych wypadkach (nagromadzenie srebra) skóra i nerki, również kości i tłuszcz.
Trwałość takich nagromadzeń, w razie powstania nierozpuszczalnych związków, może być bardzo znaczna.
Miejscem zmian chemicznych substancyj, które dostały się do organizmu, może być miejsce dostarczania trucizn, które również mogą podlegać różnym powikłanym zmianom w ciągu procesu trawienia. Część tych zmian może dokonywać się nazewnątrz komórek, we krwi, lub płynie tkankowym, najliczniejsze jednak i najwybitniejsze zmiany są zawsze czynnością żywych komórek, a miejscem ich wykonania jest żywa zarodź, więc żywa micella.


ROZDZIAŁ III.
LOSY OBCYCH SUBSTANCYJ W ORGANIZMIE.


§ 26. Fizyczne i chemiczne odczyny obcych substancyj w organizmie.

Ciała obce wewnątrz organizmu mogą wywołać cały szereg zmian, z których jedne połączone są ze zmianami samej dostarczonej substancji, aż do całkowitego przetworzenia jej, zaś drugie przebiegają bez jakiejkolwiek zmiany wywołującego je czynnika. Substancje pierwszego rodzaju nazywano chemicznie czynnemi, drugie chemicznie biernemi. Ponieważ w tym ostatnim wypadku czynnikiem wywołującym zmiany w ustroju jest cała nietknięta cząsteczka obcej substancji, przeto działanie takich związków nazywamy cząsteczkowem (molekularnem).
Substancje zupełnie nie ulegające w organizmie zmianom