Strona:PL Kronika Jana z Czarnkowa 023.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

1377 nie obfitują także w szczegóły; za to obszerniej opisane są lata 1375, 1376 i 1378. Od roku zaś 1381 zaczyna się opowieść bardzo szczegółowa, najobszerniejsza w latach 1382 i 1383: tu, zwłaszcza w roku ostatnim, — autor ma do zanotowania jakiś szczegół nie tylko w każdym prawie miesiącu, lecz czasami z drobiazgowością nieomal dzień po dniu wylicza bitwy i spustoszenia wojsk ziemian, Domarata i Mazurów. Autor patrzał na tę walkę bratobójczą i boleśnie ją odczuwał, dając niejednokrotnie folgę swemu oburzeniu.
Z chronologią naszego autora nie zawsze można się połapać, na ogół jednak jest ona ścisła — kronikarz chętnie notuje nie tylko rok i miesiąc, ale często i dzień wypadku, a przy najważniejszych — nawet godzinę.
4. Oryginału Kroniki Janka z Czarnkowa nie posiadamy; mamy ją w dziewięciu odpisach w tyluż kodeksach rękopiśmiennych, po większej części z XV w., jeden zaś (t. zw. Stanisława Augusta, znajdujący się obecnie w Bibliotece publicznej w Petersburgu) z początku tego wieku, lub nawet z końca XIV wieku, a więc z epoki bardzo blizkiej powstania oryginału. Pomimo to jednak, ani w tym, ani w innych rękopisach kronika naszego autora nie figuruje oddzielnie, jako całość w sobie, lecz zawsze jest poprzedzona przez roczniki, a po większej części przez roczniki też i zakończona. Aby przywrócić tekst pierwotny Kroniki i jej rozmiary, trzeba było przedsięwziąć cały szereg badań rękopisów oraz porównań co też uskutecznionem zostało w najnowszem wydaniu Kroniki, w „Monumenta poloniae historica” t. II, Lwów 1872 r. przez d-ra Jana Szlachtowskiego na str. 601 — 618, dokąd ciekawych pod tym względem czytelników odsyłamy.
Po raz pierwszy ogłosił Kronikę drukiem Fr. W. Sommersberg w dziele swojem „Scriptores rerum Silesiacarum”