Strona:PL Kraszewski - Starościna Bełzka.djvu/25

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

niéj z tego domu urodzoną, po któréj wszystkie majętności Łaszczów weszły w rodzinę Potockich.
Przyczyniło się do zbogacenia Pilawitów niespodziewane postanowienie Józefa Łaszcza, który zaręczony już będąc z Franciszką Cetnerówną, wojewodzianką smoleńską, nagle przed samém weselem wyrzekł się świata i stan duchowny sobie obrał, a zmarł koadjutorem Ożgi, biskupa kijowskiego.
Królik ruski, najwięcéj w stolicy swéj Krystynopolu przebywał i panował; dobra jego były ogromne, i niejedno księztwo niemieckie byłoby się wygodnie w nich pomieściło. Oprócz majętności w ziemi przemyskiéj, nad Sanem, w województwach: krakowskiém, sandomierskiém i lubelskiém, bracławskiém i podolskiém, miał niezmiernie rozlegle dobra mohylowskie, Tulczyn (Nesterwar), Brahiłów, Umańszczyznę; a granicząc z Turcyą, jak istotny panujący, miał z nią stosunki nietylko sąsiedzkie, ale i dyplomatyczne.
Krystynopol, wspaniała rezydencya, Tartaków, Waręż, Łaszczów, Witków z czterdziestu wsiami, Chorostków, Strużów, Wielkie Oczy, starostwa: bełzkie, sokalskie, Stojanów, Hrubieszów, należały do téj magnackiej fortuny wojewody kijowskiego. Starostwa z dobrami dziedzicznemi dokoła Krystynopola składały obszerny kawał kraju zostający we władaniu Potockiego, zasiany gęstemi miasteczkami, jako: Tartaków z cudownym obrazem N. Panny, gdzie sławne odbywały się jarmarki w dzień Św. Anny, na imieniny wojewodziny, i sklepy były na ten cel wymurowane obszerne, dla cudzoziemskich kupców, którzy na nie przybywali, z żydowską drukarnią, w czasie choroby wojewody, jak wieść niosła, przyrzeczoną i oddaną Jezuitom w r. 1754; Wielkie Oczy, niegdyś Łasz-