Strona:PL Jerzy Żuławski-Stara Ziemia 250.jpeg

—   242   —

że jeśli się ma żyć, to tę pustkę trzeba czemś wypełnić — a równocześnie jakaś niemoc, niedołęstwo samozachowawczego zmysłu, brak jakiś czy zbytek, niepozwalający uwierzyć — w cokolwiek, w cokolwiek, byle uwierzyć.
 Z tej to gromady boleściwej wyszło i tych kilku skeptyków zapamiętałych, siedzących przed nim z śmiertelnie rozpaczliwemi oczyma a pogardliwym na bladych ustach uśmiechem. Podobni do szaleńców, ranę własną coraz więcej rozdzierających, zawzięcie sądowali bystremi rozmowami istnienie i osłupiałemi twarzami patrzyli w nicość, przyznać się już nawet nie chcąc, że i oni radziby w głębi duszy ujrzeć cokolwiek innego — choćby marną ułudę, którąby zaraz w następnej godzinie rozbili, tak są bowiem widokiem wiecznym kryształowej pustki na śmierć zmęczeni i przerażeni na śmierć.
 Jacek zakrył twarz obiema dłońmi i w zadumie pogrążony nie uważał przez chwilę, co się wokoło niego dzieje. Dopiero, gdy go silniejszy głos Nyanatiloki znowu uderzył, podniósł głowę i z myśli swych zaledwie ocknięty słuchać jął.
 Buddysta stał na wzniesieniu, przez lorda Tedwena snadź na mównicę wezwany — włos spadający na czoło ruchem głowy odrzucił w tył i wzniósł ramię śniade.
 — Bo nie wiarę ja wam niosę — mówił kończąc zdanie zaczęte, — nie jeszcze jedno nowe wierzenie do tysiąca już istniejących, któreby wzmogło tylko zamieszanie, lecz wiedzę. Z całą świadomością i odwagą powtarzam wobec was, o najmędrsi: jest wiedza jeszcze po za tym kresem, który wyście oto wskazali, wiedza prawdziwa, radosna, dająca moc...
 Poruszano głowami w niedowierzaniu, słuchając słów raczej z pobłażliwą łaskawością niźli z istotnem zaciekawieniem. Jacek zrozumiał, że Nyanatiloce udzielono głosu i mówić pozwolono wyłącznie dlatego, że jest on jego przyjacielem. Myśl ta ubodła go nieznośnie, jakby zniewaga wyrządzona dziwnemu pustelnikowi. Nagła odraza go zdjęła do tego zgromadzenia mędrców, którzy słuchaliby przybysza niewątpliwie, gdyby wy-