Strona:PL Jerzy Żuławski-Stara Ziemia 177.jpeg

—   169   —

 — Nowy towarzysz. Mniejsza o imię. Pójdźmy.
 Wysunęli się z mijającej ich gromady, zwracając kroki ku wielkiej tawernie w pobliżu, gdzie nocną porą po pracy zbierali się robotnicy na odpoczynek i zabawę.
 W obszernych izbach tłumnie było i gwarno. Łacheć patrzył z zajęciem i nie bez pewnego podziwu na twarze te i postacie jędrne, silne, zwaliste, tak inne od tych, które widywał przez całe życie swoje w śródmieściach, na teatrze, na ulicy, w biurach urzędniczych i w kawiarniach. — Przepaść oddzielająca masy robotnicze od reszty społeczeństwa wzrosła w ciągu wieków tak dziwnie i niepojęcie, że tam »na wyżynach« cywilizowanego motłochu nie wiedziano prawie o ich istnieniu...
 Usiedli w kącie przy osobnym stoliku. Korzystając z chwili, kiedy się Józwa oddalił dla wydania służącemu poleceń czy też rozmowy z jakimś znajomym, Grabiec zagadnął Łachcia, głową na tłum wskazując:
 — Czy wie pan, co to jest?
 Łacheć spojrzał mu w oczy.
 — Morze, morze, które trzeba rozkołysać, rozwichrzyć, wzdąć i zalać niem świat...
 W głowie Łachcia, dotąd oszołomionej, nagle coś błysnęło; zdawało mu się, że zaczyna rozumieć...
 — I pan chce...?
 Grabiec skinął głową, wzroku zeń nie spuszczając.
 — Tak.
 — I pan mnie wezwał...?
 — Tak.
 — Aby już nie było Halsbandów, gramofonów, starych emerytów?
 — Tak jest. Aby nie było nic z tego, co jest. Jedno wielkie morze, chłonące brud ziemi — a nad niem rozkazujący falom bogowie.
 Józwa zbliżył się do nich i usiadł ciężko na krześle.
 Zaczęli rozmawiać, pochylając głowy ku sobie. Początkowo