Strona:PL JI Kraszewski Wieki katakombowe odczyt4 part06.png

Fratrum“. Męczennicy i męczennice wołając się temi imionami szli na śmierć. Ale właśnie ten ścisły związek nowéj wiary dał powód do najpoczwarniejszych na chrześcijan potwarzy.
 W napisach grobowych po katakombach imie brata jest częstém dosyć; a z greckiego Adelphius, Adelfus, imie oznaczające braterstwo, należy do najużywańszych w tych wiekach. Jak dalece rozciągało się to braterstwo, jak nadzwyczajną była chrześcijan uczynność, chęć wspomożenia, gościnność, wnosić można i z przepisów pozostałych i z przykładów. W téj apologetyce Tertuljana, która jest najwymówniéjszym obrazem chrześcijaństwa w jego kolebce, jest ustęp przecudny o tych braterskich obowiązków spełnieniu, które zazdrość bałwochwalców fałszywie, obelżywie sobie tłómaczyła „Te to dzieła miłosierdzia jątrzą najgwałtowniéj niektórych z was przeciwko nam. Patrzcie, mówią, jak oni miłują się między sobą, jak gotowi wszyscy jedni za drugich umierać! Ganią zaś dla tego tylko że się zowiemy braćmi, bo u nich wszelka oznaka pokrewieństwa, jest oznaką udanego przywiązania. Nas to co posiadamy łączy jako braci; was to co macie rozdziela. Tak jest, my łącząc serca i dusze nasze, w jedno téż i mienie nasze składamy“.
 Lucjan satyryk, który ciekawie i niespokojnie badał obyczaje chrześcijan, aby się z nich wyśmiewać lub fałszywie tłómaczyć, mówi szeroko o ich szczodrobliwości, którą rozrzutnością nazywa, dla tych szczególniéj z któremi chrześcijanie są w zgodzie co do pojęć religijnych i zasad. Opisuje bardzo dokładnie, a jako poganin podejrzanym być nie może, z jak wielkiém staraniem przyjmowali u siebie tych, co im jaką usługę wyrządzili; z jaką gorliwością dostarczali im wszelkich pomocy do odbywania podróży. Szczegóły te znajdują się u Lucjana przy opisie przygód sławnego oszusta niejakiego Peregrina, który zostawszy neofitą, dawszy