Strona:PL JI Kraszewski Sztuka i rzemiosło from Echo Muzyczne i Teatralne Y2 No74 page82 part1.png

cie całe poświęcił na roztrząsanie jego sił i przymiotów.
 W ostatnich czasach, poprzedzających naszę epokę, za szorstko oddzielono sztukę od rzemiosła, w interesie pierwszéj...
 Chciano podniéść ją, nadać jéj potężne i należyte stanowisko, ale w tymże czasie rzemiosło zostało zniżonem, odsuniętem i zdegradowanem nadmiernie.
 Zaprowadzono scisłą linię demarkacyjną. Sztuka odzyskała wszystko, co się odnosiło do rzemiosła, a rzemiosło musiało się zadowolnić nader podrzędną rolą.
 Pracownikowi odmówiono wszystkiego, coby go uszlachetnić mogło; obchodzono się z nim, jak z zwykłym rzemieślnikiem — nic więc dziwnego, iż szukał ratunku w zarobku, iż starał się odtąd... robić trwale, tanio i prędko, nie zważając na formę swego wyrobu.
 Naśladował i kopiował grubo swoich poprzedników. Wiele wyrobów popularnych i cenionych zachowało niewolniczo dawną formę, jako stempel swego pochodzenia. Piękno znikało powoli ztąd, gdzie przez czas długi utrzymywało je prawo i obowiązek.
 Rzemieślnicy, produkujący rzeczy artystyczne, według skłonności i wrodzonego poczucia piękna — stanowili wyjątek.
 Ostatnie prace nad historyą i teoryą piękna, nad starożytnemi dziełami, nad archeologią i jéj pomnikami — wywołały pewną zmianę zasadniczych pojęć; nie mogąc oddzielić sztuki od rzemiosła w starożytności, spostrzeżono, iż należy je połączyć ze sobą na nowo.
 Rozpoczęto rozprawiać o sztuce zastosowanéj do rzemiosła.
 Wyrażenie to charakteryzuje dosadnie właściwą téj idei zasadę.
 Według niéj, sztuka uważaną jest za rodzaj pokostu, czy pozłoty, za żywioł sprzeczny, wprost przeciwnéj natury bę-