Strona:PL JI Kraszewski Dzierżawca na Wołyniu.djvu/6

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

obsiadły dzieci, interessa, nieurodzaj go nęka — wówczas to boleśnie.
Jest jeszcze jeden rodzaj possessora, którego. W. Panu nie opisałem, dodał stary gaduła, — possessor — pijawka. Ten prawda robi fortunkę, ale szkaradnym sposobem, uciskiem, nadużyciem, łotrostwem. Jeżeli może, zastawia łapkę na dziedzica, podaje fałszywe pretensye, wynajduje przyczepki, nabywa jego długi, wytrzymuje niedoimki, płaci tradycye i z rachunków w rachunki, staje się prawie dziedzicem majątku. Jeśli to mu się nie uda, uciska chłopów bez sumienia, pędzi ich do roboty przed świtem, nie puszcza do nocy, zapomaga ich, aby mógł na mocy tego obedrzéć ze skóry, bije, katuje, uciemięża. Widziałem takiego pana Skobejkę nazwiskiem. Człekto był dobrze podżyły, kawaler, suchy, żółty, wywiędły, kaszlący, uśmiéchający się zawsze. Od tego nikt niewziął piéniędzy za dziérżawę, chyba go nie znał, bo wycisnął chłopów do ostatka, wywrócić umiał kontrakt, jak chciał i zawsze obronną ręką wyszedł na ostatku. Sławne były jego snopy, z których jednego człowiek nie podniósł, a na wóz ledwie się ich półkopy mieściło i to osie pękały. Sławne były sznury lnu i konopi, odbiéranie jaj i kur, osypów, spędzanie na pańszczyznę w nocy, aby jak dzień byli na polu i ze dniem równo do roboty stawali. Co on tam powymyślał, nie podobno opisać, i nie warto opisywać. Takich dziérżawców teraz u nas niemało, — dodał w końcu stary.
Podziękowałem mu za skréślony rys dziérżawców do którego dodam jeszcze słów kilka: Ogólnie wziąwszy, w towarzystwie nazwisko samo possessora, possessorowéj, — oznacza kogoś niższego stopnia i pośledniejszego