Strona:PL Józef Ignacy Kraszewski - Jaszka Orfanem zwanego żywota i spraw pamiętnik 01.djvu/075

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Ja się w sercu Litwinem czując, choć naówczas mało co rozumiałem tych spraw, bolałem i burzyłem się słuchając tego.
Nigdy mi w głowie nawet nie postało to, o czem się teraz tu dowiadywałem. Biskup wprost zbierał około siebie ludzi, z któremi miał na króla przy pierwszych zjazdach napadać, gotował się go tak znękać i do posłuszeństwa zmusić jak nieboszczyka Jagiełłę.
Wieczorami nieraz słuchałem, jak śmiejąc się i tryumfując opowiadał te swoje zwycięztwa, jak Jagiełło poczynał od stawienia mu czoła, od pogróżek, od dąsania, od buntu i jak potem w kilka dni pokornie go przepraszać musiał, a czynił to, co mu Zbyszek nakazał. Toż samo sobie obiecywał z nowym panem, skarżąc się tylko na zauszników, na zdrajców duchownych, którzy Kaźmirza młodego i niedoświadczonego do oporu podżegali.
Z przestrachem przekonałem się, że się tu na formalną wojnę przeciwko królowi gotowano.
Biskup już w małych rzeczach oporem Kaźmirza rozdrażniony, odgrażał się, że go nazad na Litwę odeśle i z tronu obali, jeżeli kościoła praw szanować nie zechce.
Zadawano młodemu królowi, że choć nieśmiało, ale stolice biskupie opróżnione wedle swej myśli chciał obsadzać. Biskup Zbyszek na samą myśl tę się wzdrygał.
— W Polsce nie król, ale rada i duchowieństwo panują! — wołał — a my, jak chłopska Litwa, samowoli nie ścierpiemy. Niech o tem Kaźmirz pamięta.
Przyznaję się, że słuchając tego wszystkiego niemal codzień, przerażony byłem, a nie wiem, co się działo z sercem mojem, bo ono brało stronę króla, choć ja go nie znałem prawie.
Żal mi było biednego i lękałem się o niego.
Każdego prawie dnia któryś z Tęczyńskich, z Melsztyńskich, z Oleśnickich, przynosił nowe jakieś obwi-