Strona:PL Gloger-Encyklopedja staropolska ilustrowana T.1 081.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

rysowników w Warszawie i wydane p. t. „Wnętrza zbrojowni warszawskiej w IV-ch farbnych tablicach, zrysował i wydał J. Piwarski, Konser. Gabinetu Rycin przy Bibl. Publ. Warsz., Profes. Szkoły Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego, 1829.“ Album to dedykował Piwarski Ignacemu Ledóchowskiemu, pułkownikowi artyleryi Królestwa Polskiego, dyrektorowi arsenału warszawskiego, kawalerowi legii honorowej.

Widok zewnętrzny arsenału warszawskiego od ulicy Długiej w r. 1829.

Przy organizowaniu wojska polskiego po r. 1815, urządzono główny arsenał składowy w Warszawie, dla wszystkich rodzajów broni, w gmachu oddzielnym, z frontem zwróconym do ul. Długiej, a bokami do Przejazdu i Nalewek. Oprócz zwyczajnej broni — jak się wyraża Władysław Bentkowski – „z wielkim smakiem ułożonej, w głównej sali zachowywano zabytki szacowne, a między innymi — lance ułanów polskich ze szwadronu Kozietulskiego, zdobywców wąwozu Somo-Sierra w Hiszpanii. Rysunki Piwarskiego przedstawiają: 1) Widok zewnętrzny. 2) Salę środkową (str. 74)[1]. 3) Salę jazdy (str. 75) i 4) Salę piechoty (str. 76).

Artes liberales, dosłownie po polsku — sztuki wyzwolone, znaczyło dawniej prawie to samo, co dziś sztuki piękne, które przydomek „wyzwolonych“ przybrały od czasów kiedy się z korporacyjnych ograniczeń cechów rzemieślniczych w wiekach średnich wyzwoliły. Stało się to naprzód we Włoszech, potem w Niemczech i Francyi. U nas do pierwszych, którzy zerwali z cechami, należą malarze: Czechowicz i Szmuglewicz.

Artykuły hetmańskie. W wieku XVI hetmani wielcy koronni stanowili i ogłaszali artykuły prawa wojskowego, które

  1. Na str. 74 pod rysunkiem, przedstawiającym salę środkową dawnego arsenału warszawskiego, błędnie powtórzony został napis, że w sali tej przechowywano lance z pod Somo-Sierra. Jazda bowiem polska, która okryła się chwałą męstwa przez zdobycie tego wąwozu, uzbrojona była tylko w szable i karabinki i dopiero w parę lat później, po bitwie pod Wagram, otrzymała lance. Te więc lance, które przechowywano w tej sali, należały do zwycięskiego pułku, ale w bitwach późniejszych. Pomyłkę naszą spowodowało błędne świadectwo dawniej piszącego o rzeczach wojskowych Wład. Bentkowskiego.