Strona:PL Giovanni Verga - Rycerskość wieśniacza.djvu/17

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

jej proste i namiętności proste, bo nie siliła się na to, by całość, bajecznie harmonijną całość rozłożyć w drobiny, a każdą drobinę znów w jej drobiny, i tak in infinitum.
Bo w tej badawczej analitycznej pracy dusza północy straciła jedno — i ta strata jest jej grzechem pierworodnym, co jej nigdy nie da powrócić do raju — straciła możność stworzenia z drobin harmonijnej, jednolitej całości, jaka była — ongi....
Przypomina się stary Mefisto:

Dann hat er die Theile in seiner Hand
Fehlt — leider — nur das geistige Band...

A cząstki rozkładają się dalej, rosną w olbrzymy, uciekają, wyrywają się, potężnieją... one same w sobie są moce, potęgi, nieogarnione potęgi...
Dusza południa jest prosta i niezłożona; uczucia jej i namiętności są proste i niezłożone.
I tym prostym, niezłożonym, ale żywiołowym w swej wybuchowej sile duszom dają wyraz weryści włoscy.
Oni je odtwarzają z maestrją wielką,