Strona:PL Gallus Anonymus - Kronika Marcina Galla.pdf/225

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

po Bezbraimie-Ottonie, próżném jest tylko bałamuceniem. Wytknęliśmy niegdyś tę niestosowność, z powodu artykułu tejże treści bałamutnej, w Encyklopedyi Orgelbranda.


52)  O bitwie z towarzyszem Masławem.

Pod wyrazem, „towarzysz“ (comes), na wzór tegoż znaczenia w pieśni pogrobnej, przez Galla nuconej Chrobremu, rozumiémy urzędnika dworskiego. Wszakże wyszczególnia go jeszcze kronikarz, na urzędzie, podczaszego niegdyś dworu Mieszka pincerna patris sui Meschonis et minister. Odmianka nazwy łacińskiej Meczslavi, mniéj tu już nas zastanawia. Wreszcie historya cała Masława, po wyjaśnieniach z różnego powodu tej kwestyi, w ostatnich czasach, zdaje się, iż za wyczerpaną może się uważać należycie.


53)  Post mortem Meschonis, Mazowiae, gentis sui persuasione, princeps existebat et signifer.

Gallus też wyczerpuje dalsze tytuły Masława, jako agitatora, rej wiodącego wśród Pomorzan i Mazowszan, przez princeps tu, jakoby zwierzchniego pana-samozwańca, rozumiejąc; jego zaś signifer, może zarówno oznaczać wojewodę, jak chorążego. Wątek jego opowiadania przejmuje Mateusz Cholewa, szczegółowiej go a niekiedy dokładniej, jak uważa Lelewel, pod względem zagadki sprawy ludowej, wysnuwając.


54)  Quidam non de nobilium genere, sed de gregariis militibus nobiliter opem tulit morituro.

Terminologia ścisła, z której tylko przekonywać się można, o ile zawodném byłoby czyjeś zdanie, co do kronikarza naszego, iż byłoby trudno po nim, zwłaszcza jako po cudzoziemcu, domagać się pewnych danych, tém bardziéj może, jeżeli to chodzi o obeznanie się z życiem wewnętrznym i organizacyą kraju. Przykład tu stawimy po przykładzie, iż rzecz się ma przeciwnie wcale, wypada tylko, ażeby tacy dorywczy sędziowie, pracy sobie więcéj zadali, z rozpoznaniem pisma, którego innej znajomości, prócz powierzchownej nie dowodzą. W objaśnieniu terminów powyższych, dość będzie pewnie wskazać na miejsce następne w Pierwotnych dziejach Polski i Litwy