Strona:PL Gallus Anonymus - Kronika Marcina Galla.pdf/217

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
27)  Na wojewodę lub towarzysza innego.

W tekście łacińskim „quereretur de duce vel comite.“ Odwołujemy się co do spolszczenia naszéj hierarchii krajowéj, do zastosowanych już wyżéj wskazówek Maciejowskiego, a moglibyśmy lepiéj przyjąć jego wykład w Pierwotnych dziejach Polski i Litwy, potém w Historyi prawodawstw i gdzieindziéj.


28)  Posłał komornika.

To właśnie camerarius, zestawiany w attrybucyach przez Maciejowskiego z „missus dominicus“ u Franków. Poprawka określenia u Naruszewicza (wyd. Most. T. 2 str. 297): „Komornych królewskich, Camerarii, my dziś szambellanami nazwamy.“


29)  O potyczce Bolesława z Rusinami.

Wciśnięty tu, jakby trafunkowo rozdział cały, prawie ma takie dla nas znaczenie, jak rapsod bez związku z całością. Ani bowiem nie rzuca światła na sprawy Rusi, ani się żadnym innym względem w tém miejscu nie usprawiedliwia. Według chronologii wskazywanej przez niektórych, przypadałoby zdarzenie w nim opisywane na r. 1017. Z wydawców kroniki, Bandtkie zaledwo wzmiankuje, iż dodał w tytule rękopism heilsbergski „item“, — jakby według tego rękopismu, wyprawa to była druga. Bielowski pomieszcza go bez zastrzeżenia. Rachować więc musimy, na czynniejszą kiedyś w tym względzie pomoc krytyki. Wersyę zdarzenia opisywanego prawdopodobną, przywiedliśmy już pod uwagami Karamzyna, który ją wziął z Nestora. Wreszcie pomoc owa krytyczna, obiecuje nam daleko więcéj, kiedyś, przez rozgatunkowanie zdarzeń, należących właściwie do pradziada, Bolesława W. i do prawnuka, przedzielonego połową stulecia, Bolesława Śmiałego. Na to oczekujemy.


30)  Polska miała dwóch arcybiskupów (quod suo tempore Polonia duos metropolitanos cum suis suffraganeis continebat).

Nie widzimy w tém orzeczeniu, żadnego zawahania się ze strony historyka. Mówi jak o rzeczy sobie samemu a może i ogółowi czytelników dokładnie wiadoméj. W sporach więc, za naszych czasów, o jedno i dwa arcybiskupstwa w czasach Chrobrego istniejące,