Strona:PL Eliza Orzeszkowa-O kobiecie 063.jpeg

go, z ducha czasu wynikłego, nie poprawiło potém ani pozwolenie, ani wzbronienie żadne. Można-by więc z tego milczenia prawa w praktyce korzystne dla pracy kobiecéj wytworzyć rezultaty; taką jest jednak moc obyczaju, panującego w tym względzie w biurokracyi rosyjskiéj, że żaden zwierzchnik biura nie zgodził-by się ofiarować kobiecie choćby najniższéj kancelaryjnéj posady. Dla Polek zresztą rzecz ta komplikuje się jeszcze bardziéj. Biura telegraficzne stanowią wyjątek w ogólném prawidle odrzucania pracy kobiecéj. W roku 1878 znajdowało się w Warszawie 30 kobiet, zajętych przy telegrafach, z pensyą od 500 do 1500 rs., stanowiącą względnie do cen pracy kobiecéj wynagrodzenie znaczne. Ale były to tylko Rosyanki. Koleje żelazne, znajdujące się w rękach kompanii prywatnych, nie odmawiają czasem kobietom miejsca kasyerek. Są to wypadki rzadkie. W Królestwie Polskiém kilka ich naliczyć można. W innych prowincyach Polka zarówno jak i Polak miejsca tego zajmować nie ma prawa. Na to więc pole umysłowéj pracy zarobkowéj Polki absolutnie, w dzisiejszym stanie rzeczy, liczyć nie mogą.
 Nauczycielstwo publiczne, w Królestwie Polskiém, otwiera się przed niemi dość szeroko, przez dopuszczenie ich do posad nauczycielek w szkołach pie rwiastkowych i na pensyach, przez prywatne