1. Tom niniejszy poza pierwszą pracą jest całkowicie wydany z nieznanych dotąd rękopisów. Powiększa znacznie spuściznę naukową po Abramowskim i rozszerza ją na dziedziny mało w innych pracach uwzględnione. Pomimo, że tom niniejszy przerósł poważnie rozmiarami swemi dotychczas wydane, nie wyczerpał jeszcze pozostałych materjałów rękopiśmiennych i rzadkich druków, które stworzą tom czwarty nie mniejszy od niniejszego (Pism filozoficznych i publicystycznych).
Rękopisy które służyły do wydania obecnego tomu, nie były przeznaczone do druku, bądź jako nie wykończone ostatecznie, zarzucone przez autora, bądź tworzyły pomysły, które autor miał zamiar dopiero opracować, nie zawsze też stanowią całości zwarte, są jednak cenne gdyż wprowadzają nas w nowe dziedziny myśli i twórczości Abramowskiego.
Dodać należy na usprawiedliwienie własne, że stan rękopisów tych z przed trzydziestu kilku lat był przeważnie bardzo zły. Nieczytelne, drobne pismo, często ołówkowe i zatarte sprawiało wielkie trudności w odczytywaniu, a niekiedy było zgoła niemożliwe do odcyfrowania.
2. Fotografja umieszczona w książce, wykonana była w Paryżu w r. 1893 przez władze policyjne francuskie po aresztowaniu Abramowskiego (porówn. t. I str. XXII) dla departamentu policji w Petersburgu. Fotografję otrzymaliśmy z archiwum P. P. S., za co kierownikom archiwum składamy serdeczne podziękowanie.
3. Studjum „Co to jest Sztuka“? — jedna z najpiękniejszych prac socjologicznych, a zarazem psychologicznych Abramowskiego winna była może znaleźć się wśród dzieł treści psychologicznej. Utrzymaliśmy ją jednak na tym miejscu, gdyż stanowi niezmiernie ważne uzupełnienie teoryj socjologicznych autora. Do uwag, zrobionych w odsyłaczu na wstępie dodać należy, że część pracy tej (psychologja piękna) została włączona do książki Abramowskiego „Źródła podświadomości“.
4. Fragmenty „Państwo i Prawo“ powstały z notatek Abramowskiego, które pozostawił w swoim „embrjonarzu“ i specjalnym notesie. Notatki te być może służyły mu przy pisaniu książki. „Socjalizm a Państwo“, ale najprawdopodobniej przygotowane były do większego dzieła na temat całości zagadnień państwa i bezpaństwowości, którego jednak nie napisał. W notatkach zachowanych, zwyczajem swoim nakreślił cały szereg projektów dzieła, które miało mieć ten charakter. Plany te są mniej lub więcej luźnie ze sobą związane, częściowo rozwinięte aż do szczegółów, częściowo tylko szkicowo rzucone — przykładowo przytaczamy kilka prób: I. Metodologja i krytyka socjalizmu (polityka socjalizmu i polityka wyzwolona). II. Czem jest państwo (Metoda, definicja opisowa, różnica między państwem a stowarzyszeniem). Dwa oblicza prawa — pochodzenie z potrzeb. Stosunek do jednostki. III. Narodziny i śmierć prawa. IV. Krytyka demokracji. V. Niezbędność państwa (produkcja, ochrona pracy, kultura, bezpieczeństwo, oświata). VI. Stosunek państwowości do
