Strona:PL Edward Abramowski-Pisma T.2 411.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
 
Str.


  
zjawiska społecznego w związku z jego pierwiastkiem indywidualnym.
 
  
Natura przyczynowości społecznej. Działanie celowe i pierwiastek „dowolności“ w życiu społecznem. Współzależność różnych kategoryi spolecznych. Indywidualne zaczątki instytucyj władzy państwowej, podatku, prawa karnego Podwójne życie faktu społecznego: w instytucji i w duszy człowieka. Współzależność między procesem ekonomicznym a „nadbudową“ jako przyczynowość psychologii osobnika zawarta. Teorja „potrzeb“. „Sumienie“ człowieka jako punkt żywy przeistacznnia się faktu ekonomicznego na inne kategorie społeczne. Dlaczego wpływy ekonomiczne nie sięgają do dziedziny racjonalizmu ludzkiego, i dlaczego racjonalizm nie posiada siły reformatorskiej dla społeczeństwa? Skąd pochodzi klasowość ideologii społecznych? Znaczenie ideowości klasowej dla socjologji.
 
  
Pierwiastek indywidualny jako decydujący w przeobrażeniach społecznych. Troistość momentów przeobrażenia się społecznego: ekonomiczne, moralne i polityczne. Rewolucja moralna, która przeprowadziła społeczeństwo z ustroju dawnych „gentów“ do indywidualizacji ekonomicznej i organizacji państwowej. Rewolucja moralna, poprzedzająca wytworzenie się społeczeństwa „feodalnego“. Zmiany moralne, które zwiastowały organizowanie się ustroju kapitalistycznego. Przystosowywanie się ootrzeb do nieistniejącego jeszcze ustroju społecznego, jako historyczne przekształcanie się sumienia. Czynnik świadomości twórczej w historji. Związek pomiędzy etyką indywidualną a instytucjami społecznemi. „Obowiązek“ jako potrzeba indywidualna uspołeczniona.
 
  
Metodologia polityki socjalistycznej, jako zagadnienie socjologiczne, stałość i jednostajność metody w polityce socjalistycznej. Geneza znieruchomienia tej polityki leży w sferze intelektualnej. Metody: intelektualna i opisowa i ich charakter. Różnice obu metod przy ocenie przyczynowej i etycznej faktu społecznego. Kierunek państwowy i bezpaństwowy w polityce, jako wynik różnic w ocenach etycznych.
 
  
Doktryna niezbędności państwa w programach socjalistycznych. Zasada niezmienności moralnej natury ludzkiej. Piętno intelektualnej metody w programach socjalizmu państwowego: uzależnienie celu od teorii. Materjalizm dziejowy uniemożliwia pojmowanie celu jako tezy wyrozumowanej. Państwo tendencją rozwojową kapitalizmu. Pojęcie tendencji w polityce jest doktryną. Rozwój zrzeszeń wolnych i polityka bezpaństwowa. Tezy w obronie polityki państwowej.
 
  
Polityka socjalistyczna pozostawia nietkniętą dziedzine etyki indywidualnej. Niemoc socjalizmu w wystawieniu ideału moralnego przyszłości. Współpraca socjalistów z państwem burżua-