Ta strona została uwierzytelniona.
PODRÓŻ DOKOŁA ŚWIATA[1]
dokonana przez fregatę królewską La Boudeuse i statek l’Etoile, w roku 1766, 1777, 1768, 1769, pod dowództwem p. de BOUGAINVILLE.
Dzieło przypisane jest królowi; poprzedza je ustęp, w którym autor zdaje sprawę ze wszystkich podróży podjętych dokoła świata. P. de Bougainville jest pierwszym Francuzem, który pokusił się o tę trudną i niebezpieczną przeprawę. Młode lata strawił p. de Bougainville na studyach matematycznych, nakładających tryb życia raczej siedzący. Nie łatwo zrozumieć, w jaki sposób, od spokoju i swobody ustronnego i poświęconego medytacyi obyczaju, można przejść do chęci podróżowania; chyba, że się będzie uważało statek jako pływający dom, na którym człowiek przebywa olbrzymie przestrzenie, ściśnięty i nieruchomy w bardzo szczupłem zamknięciu, przebie-
- ↑ P. de Bougainville ogłosił sprawozdanie ze swojej podróży w r. 1771. W tym samym roku, skreślił Diderot tę notatkę, aby ją później rozwinąć jako ów Przyczynek do podróży Bougainville’a. Oba utwory krążyły tylko rękopiśmiennie, jak większość pism Diderota z ostatniego okresu jego życia.
