Strona:PL Chyliński Związek miast greckich Azji Mniejszej.djvu/8

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Przychodzimy zatem do wniosku, iż związek obrał stopę dla swych monet o typie Heraklesa z tem wyrachowaniem, aby one miały jaknajwiększe zastosowanie czy to w handlu ze Wschodem, który złotemi darejkami się posługiwał, czy też w stosunkoch z miastami greckiemi, gdzie przeważał lekki stater eginecki. O wyrachowaniu i planowości świadczy chociażby to, że miasta sprzymierzone wyrzekły się dla nowej emisji swych dawniejszych stóp pieniężnych. Przed tem niż statery attyckie zostały narzucone miastom federacji ateńskiej, Bizancjum biło pieniądze według stopy perskiej, Efez fenickiej, Samos samijskiej (lub milezyjskiej), Knidos egineckiej, miasta rodyjskie według egineckiej, fenickiej i attyckiej. Nowy stater trzydrachmowy sam przez się był dla wszystkich miast związku kompletną innowacją. Nie podzielam przeto zapatrywania E. Babelona[1], że konwencja monetarna nie miała dla związku większego znaczenia, ponieważ jakoby nie wszystkie miasta, które przyjęły znak związkowy Heraklesa Ofioktonosa, uzgodniły swe stopy pieniężne. Znakomity uczony francuski na poparcie swej tezy, nieco zbliżonej do poglądów A. Holma, przytacza następujące dowody: Po pierwsze, Samos bił monety pod stemplem związku także według stopy attyckiej: ale autentyczność jedynego okazu tego rodzaju, jak już zaznaczyłem, jest wielce wątpliwa. Po drugie, istnieje złoty stater lampsakeński ze znakiem związku: usiłowałem dowieść, że on równa się co do ceny dziesięciu tridrachmom związkowym, wartości więc nie są tu rozbieżne, lecz uzgodnione. Po trzecie, istnieją srebrne monety tebańskie, bite podobnym stemplem (bez ΣΥΝ) według stopy egineckiej: otóż wcale to nie znaczy, że Teby do związku należały. Już Waddington zaznaczył, że typ Heraklesa-niemowlęcia z wężami uzyskał wielką popularność; przyjęły go, z pewnemi odmianami, Teby, Kroton, Tarent[2]. Naśladowanie pięknego lub pomysłowego stempla jakiegoś miasta przez inne było zjawiskiem częstem, a już w szczególności znak Heraklesa Ofioktonosa odpowiadał Tebom, ponieważ mit o tym pierwszym czynie młodocianego bohatera właśnie w Tebach był umiejscowiony.

Zaznaczę jeszcze jednę cechę przyjętej przez miasta sprzymierzone stopy: nie ma ona nic wspólnego ze stopą attycką. Ateńczycy

  1. La politique monétaire, l. l.
  2. Znak Heraklesa Ofioktonosa na sztukach z mennicy cyzyceńskiej i zakintyjskiej jest tylko powierzchownie podobny do typu na monetach związkowych.