Dwa rodzaje ludzi równają rzeczy, jako to dnie świąteczne z powszedniemi, chrześcijan z księżmi, wszystkie grzechy między sobą, etc. Z tych jedni wnioskują, iż to, co jest złem u księdza, jest także złem u chrześcijanina;[1] a drudzy, że to, co nie jest złem u chrześcijanina, jest pozwolone księżom.
Gdyby dawny Kościół był w błędzie, Kościół upadłby. Gdyby popadł w to dziś, nie jest to już to samo; posiada bowiem zawsze wyższą maksymę tradycji, z ręki dawnego Kościoła; tak więc to poddanie i ta zgodność z dawnym Kościołem przeważa i naprawia wszystko. Ale dawny Kościół nie znał przyszłego Kościoła i nie patrzył nań, tak jak my znamy i patrzymy na dawny.
Co nam psuje porównanie tego co się działo niegdyś w Kościele z tem co w nim widzimy teraz, to to, iż zazwyczaj patrzy się na św. Atanazego, św. Teresę, i innych jako na uwieńczonych chwałą i.... jakoby bogów. Obecnie, kiedy czas wyjaśnił rzeczy, to się przedstawia tak. Ale wówczas kiedy go prześladowano, ów wielki święty był człowiekiem który zwał się Atanazy; a święta Teresa dziewczyną. „Eljasz był człowiekiem jak my, i podległym tym samym nędzom co my“, powiada św. Jakób (V, 17) aby wywieść chrześcijan z tego fałszywego pojęcia, iż trzeba odrzucić przykład świętych, jako niestosunkowy z naszym stanem. To byli święci, powiadamy, to nie to co my. Cóż się działo tedy wówczas? Święty Atanazy był człowiekiem zwanym Atanazy, oskarżonym o liczne zbrodnie[2], potępionym przez taki a taki sobór[3] za taką a taką zbrodnię; wszyscy biskupi godzili się z tem, a wkońcu i papież[4]. Co mówi się dziś tym, którzy się opierają? iż mącą spokój, wnoszą schizmę, etc.
