Strona:PL Blaise Pascal-Myśli 064.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
94.

Natura człowieka jest cała naturą, omne animal.[1]
Niema nic, czegoby nie można uczynić naturalnem; niema nic tak naturalnego, czegoby nie można zatracić.

94 bis.

Człowiek jest właśnie omne animal.

95.

Pamięć, radość, to są uczucia; nawet twierdzenia geometryczne stają się uczuciami, rozum bowiem czyni uczucia naturalnemi, zaś uczucia naturalne zacierają się pod wpływem rozumu.

96.

Kto nawykł posługiwać się złemi racjami aby dowodzić zjawisk przyrody, nie chce już przyjąć dobrych, skoro je odkryto. Przykładem, jaki na to dano, było krążenie krwi, dla objaśnienia czemu żyła pęcznieje poniżej podwiązanego miejsca.

97.

Najważniejszą rzeczą dla całego życia, to wybór zawodu: rozstrzyga o tem przypadek. Zwyczaj wytwarza murarzy, żołnierzy, pobijaczy dachów. „To doskonały pobijacz dachów”, powiadają; zasię, mówiąc o żołnierzach: „Czyści warjaci!” Inni znowuż przeciwnie: „Niemasz w świecie nic wielkiego poza wojną, reszta ludzi to lada co”. Wedle tego jak w dzieciństwie słyszymy pochwałę dla tych rzemiosł, a wzgardę dla innych, wybieramy; z natury bowiem mamy pociąg do prawdy, a wstręt do szaleństwa; te słowa[2] działają na nas, błądzimy tylko w zastosowaniu. Tak wielką jest siła zwyczaju, że z tych, których natura stworzyła tylko ludźmi, robi się wszelkie stany ludzi; istnieją bowiem cale okolice złożone tylko z murarzy, inne tylko z żołnierzy, etc. Bez wątpienia natura nie jest tak jednostajna. Przyzwyczajenie zatem czyni to wszystko, nagina bowiem naturę; nie-

  1. Gen. VII, 14.
  2. Słowa prawda i szaleństwo.