Strona:PL Arystoteles - Konstytucya Ateńska Arystotelesa.pdf/48

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

ludowych. Ogłaszają tedy naprzód, kiedy odbędzie się walne zgromadzenie ludowe. Na tem zgromadzeniu zatwierdza się przedewszystkiem urzędników w ich godnościach, jeżeli sprawują swój urząd ku zadowoleniu wszystkich obywateli. Zajmuje się ono następnie sprawozdaniem o stanie zapasów zboża, jakoteż dba o zabezpieczenie wewnętrznego spokoju w kraju. Ci również, którzy mają wnosić skargę przeciw komu o wykroczenia lub zbrodnie polityczne, powinni to na tem zgromadzeniu i w tym dniu uskutecznić. Na walnem zgromadzeniu także odczytuje się wykazy dochodów, które wpłynęły do kasy publicznej z dóbr państwowych a nadto podaje się do publicznej wiadomości wszelkie skargi i zażalenia w sprawach spadkowych skierowane do archontów, bądź to z żądaniem wprowadzenia w dziedzictwo, bądź też ze zgłoszeniem się do zaślubin ze spadkobierczynią jedynaczką, a to w tym celu, ażeby niczyim uszom nie uszło żadne wydarzenie, w któremby jakiś spadek pozostał bez spadkobierców. Oprócz tego nadto, co się już powiedziało, roztrząsa się także, w czasie trwania szóstej prytanii, na walnem zgromadzeniu kwestya, czy ma się odbyć sąd skorupkowy, czy też nie, i załatwia się przygotowawcze uchwały, dotyczące sykofantów, tak Ateńczyków, jakoteż i metojków najwyżej jednakże po trzy dla każdej kategoryi. Tu wreszcie ma miejsce podnoszenie zarzutów o niespełnienie obietnic, uczynionych ludowi. Drugie zgromadzenie ludowe ogranicza się na wysłuchaniu wnoszonych próśb. Na tem zgromadzeniu może każdy, komu się tylko spodoba, wnieść prośbę do ludu, dotyczącą czy to sprawy publicznej czy też prywatnej i może ją sam przed ludem uzasadnić. Dwa następne zgromadzenia mają za przedmiot obrad znowu inne sprawy. I tak nakazują obowiązujące przepisy, ażeby trzy sprawy w zgromadzeniach tych odnosiły się do rzeczy mających związek z religią i czcią bogów, aby dalsze trzy sprawy poświęcone były ogłoszeniom heroldów i sprawozdaniom posłów, a trzy wreszcie sprawy zajmowały się w ogóle kwestyami państwu pożytecznemi. Czasami także obraduje zgromadzenie bez zarządzenia uprzedniego głosowania próbnego. (προχειροτονία) Prytanom też najpierw przedstawiają się heroldowie i posłowie, a także i gońcy urzędowi doręczają im najpierw różne wiadomości.
XLIV. Na czele prytanów stoi przewodniczący, którego los wyznacza. Ten tedy przewodniczy im przez całą dobę w dzień i w nocy, a nie wolno mu dłużej sprawować przewodnictwa, po nad ten czas. Ta sama osoba nie może również przewodniczyć więcej niż raz. Przewodniczący przechowuje u siebie klucze od tych świątyń, w których się znajdują fundusze na cele publiczne i archiwa, jakoteż pieczęć państwa. Musi on