Tak chyżo śladem swej podniety pędzą,
Ażeby mogli stać się podobnymi
Punktowi temu, a o tyle mogą,
Ile w potęgę widzenia wzniesieni.[1]
Drugie miłości, co w koło nich krążą,
Zwą się Tronami obliczności Boga,
I na nich pierwsza kończy się triada.[2]
A wiedz, że wszyscy o tyle się cieszą,
O ile wzrok ich zagłębia się w Prawdę,
W której się umysł uspakaja wszelki.
Ztąd łatwo widzieć, że niebieskie szczęście
Zależy naprzód na widzenia mocy,
Nie na miłości, która za nim idzie.
Widzenie zasię mierzy się zasługą
Którą i Łaska, i chęć dobra rodzi.
Tak to ze stopnia na stopień się wznoszą.[3]
Druga triada, która tu się krzewi
W tej wiekuistej wiośnie, co jej nigdy
Chłody nocnego nie niszczą Barana,[4]
Hozannę śpiewa wciąż troistym głosem,
Co w trzech radości porządkach rozbrzmiewa,
Z których się właśnie ta troistość składa.[5]
W tej hierarchji są trojakie Bóstwa;
Pierwsze są Państwa, za niemi są Mocy,
A w trzecim za się porządku Potęgi.[6]
A w przedostatnich dwóch pląszących kołach
Wirują Księztwa i Archaniołowie;
Ostatnie całe gry Aniołów mieści.
- ↑ W tych słowach napomyka Dante na słowa świętego Jana: „Similes Ei erimus, quoniam videbimus Eum sicuti est.“
- ↑ Nie raz już widzieliśmy, że Poeta nazywa chóry anielskie miłościami. Wszystkie dziewięć chórów, krążących około Boga, składają hierarchję niebieską, dzielącą się na trzy triady, a każda triada zawiera w sobie po trzy kręgi, czyli porządki. Pierwsza triada zawiera Serafinów, Cherubinów i Trony.
- ↑ Wielkość szczęścia duchów niebieskich mierzy się przedewszystkiem stopniem możności oglądania i wpatrywania się w Boga, zdobywa się zasługą, a zasługa może być tylko skutkiem własnej dobrej chęci i Łaski Bożej.
- ↑ Poeta nazywa niebieską dziedzinę wiekuistą wiosną, której szkodzić nie mogą wiatry jesienne i chłody, panujące zwykle kiedy konstellacja Barana nocną porą przyświeca ziemi.
- ↑ Widzieliśmy nieco wyżej, że każda triada z trzech porządków czyli chórów się składa.
- ↑ Drugą triadę składają: Państwa, Mocy i Potęgi (Dominationes, Virtutes i Potestates), a nazywa je Beatricze Bóstwami (Dee), na wzór świętego Jana: „Illos dixit deos, ad quos sermo Dei factus est.“ (Ew. R. X. w. 35.)
