Lepiej i dzielniej siecze niż pięć mieczów.[1]
Jeżeli zważysz, jak upadły Luni
I Urbisaglja, i jak do upadku
Za niemi dążą Chjusi, Sinigaglja;
Anić się trudnem, ani nowem wyda,
Jeśli posłyszysz, jak niszczeją domy,
Kiedy i grody koniec też swój mają.
Wasze tam rzeczy, równie jak wy sami,
Śmierć noszą w sobie; ale w długotrwałych
Tai się ona, bo wasz żywot krótki.[2]
A jako sfera księżyca, wirując,
Wciąż to pokrywa, to odkrywa brzegi;
Tak też Fortuna z Florencją czyni:
Przetoć się dziwnem wydać nie powinno,
Co o tych dawnych powiem Florentynach,
Których się sława kryje w czasów zmierzchu.[3]
Widziałem, synu, już upadające
Obywateli dostojnych imiona:
Ughi, Filipi, Greci, Cattellini,
I Alberichi, i Ormanni rody;
Widziałem równie potężne i dawne
Domy Sanella, Arca i Bostichi,
Soldamieri, Ardinhi i inne!..[4]
U bramy, która dziś tak obciążona
Brzemieniem nowych zdrad i przeniewierstwa,
Że zginie wkrótce łódź przeładowana,
Ravigniani żyli, z których poszli
I hrabia Gwido, i wszyscy, co później
- ↑ W tych przenośniach wyraża Poeta, myśl, że ani obszerność, ani mnogość ludzi nie stanowią potęgi miasta; owszem, miasto wielkie, lecz nie jednolite łatwiej upaść może
- ↑ Luni, Urbisaglia, Chiusi i Sinigaglia: grody albo już upadłe albo upadające. Wszystkie rzeczy ziemskie noszą wsobie zaród swojej śmierci, ale ta śmierć, w rzeczach mających byt długi, nie widna była dla ludzi, których żywot jest zbyt krótki.
- ↑ Jak pod wpływem zmian księżyca, wznoszące się lub opadające morze pokrywa i odkrywa brzegi; tak perjodycznie zmienia się stan rzeczy we Florencji: albo się ona jawi w pomyślności, albo grąży w niedoli.
- ↑ Nazwisko to niegdyś znacznych florentyńskich rodzin. Żeby się przekonać, jaki interes miały one i mają dla Włochów, połóżmy na ich miejsce Firlejów, Górków, Mniszchów, Żółkiewskich, Sobieskich i t. d., i t. d.
