Strona:PL Alighieri Boska komedja 564.jpeg

 6. Pięćset Pięć i Dziesięć, napisane rzymskiemi liczbami dadzą: DVX. (Dux — Wódz), Jest to widocznie ten sam, którego przyjście obwieszcza i Wirgiljusz w I. Pieśni Piekła, a który, według przepowiedni Beatricze, nie tylko ma zabić nierządnicę, to jest kurją Rrzymską — świecką władzę papieżów; ale i wspólnika jej zbrodni — Filippa Pięknego (Ob. przyp. 26. do P. XXXII.).
 7. Sfinx — znany potwór i sławny z zagadek swoich trudnych do rozwiązania, Themis — bogini sprawiedliwości i wyrocznia razem. Opiewa Owidjusz (Metam. VIII. v. 759 sqq.), że Najady wyrokowały także Tebańczykom a raczej objaśniały wyrocznie za co rozgniewana Themis nasłała im smoka, który wyniszczył ich trzody i zboża. Owoż Beatricze mówi, że zbliżające się wypadki, jak ongi Najady, wyjaśnią jej przepowiednie. Zauważyć trzeba, że wpóźniejszym czasie Heinsius poprawił text Owidjusza i zamiast: Carmina Najades non intellecta priorum Solverat ingeniis, radzi czytać: Carmina Lajades erc.; w takim razie Lajades znaczy toż samo co Edyp, syn Lajusa, który rozwiązał jednę z zagadek Sfinxa.
 8. Drzewo to, symbol kościoła, widział Poeta dwakroć rozburzonem w Pieśni poprzedzającej (Ob. przyp. 19 i 22.).
 9. Adam, pierwsza dusza, z górą 5000 lat, licząc od śmierci swojej, czekać musiał, nim Chrystus wybawił go z otchłani Piekielnej (Obacz. P. IV. Piekła).
 10. Elsa — strumień wpadający do Arno między Florencją a Pizą, na własność, że przedmiot w nim zanurzony, okrywa się kamienistą powłoką.
 11. Pyram, zabijając się zbryzgał krwią morwowy owoc, który od tej chwili rodzi się ciemnym.
 12. Według układu Ptolomeusza, najdalej od ziemi i najprędzej kołuje Primum mobile. Owoż, jak Primum mobile dalekiem jest od ziemi, tak nauka, której hołdował Dante, według słów Beatricze (t. j. Filozofia, oparta jedynie na rozumie ludzkim), daleką jest od nauki boskiej, której źródłem są Łaska i Objawienie boskie.