1. Dante nie opisuje tą razą spotkania z aniołem, który wskazuje mu drogę na wyższe tarasy Czyśca, mówi tylko że ten anioł nie zaniedbał zmazać z czoła jego jedno z P, i powitał wędrowców, jak zwykle, słowami Ewangelji Śtej według Mateusza: Błogosławieni którzy pragną sprawiedliwości (R. V., w. 6). Zauważył przytem Dante, że Anioł zamiast powiedzieć: Beati qui esnriunt et sitiunt justiliam, powiedział tylko sitiunt, opuściwszy esuriunt. Dopełnienie tego tekstu posłyszymy przy końcu XXIV. Pieśni.
2. Wirgili i Stacjusz poprzedzali Dantego w przejściu z piątego do szóstego zakresu Czyśca.
3. Wirgiljusz, jako żyjący przed Stacjuszem, nie mógł wiedzieć o jego dla siebie uwielbieniu, póki mu o tem nie oznajmił sławny satyryk Juwenalis, który żył nieco później niż Stacjusz.
4. Dante i Wirgiljusz spotkali się ze Stacjuszem w piątym zakresie Czyśca, miejscu pokuty skąpców; więc Stacjusz objaśnia, że znosił on karę w tym zakresie nie za skąpstwo, ale za to, że zanadto był od niego dalekim, to jest, za marnotrawstwo. Tak więc w Czyścu, również jak i w Piekle, skąpcy i marnotrawcy, jedne znoszą męki.
3. „Perche non reggi tu, o sacra fame
Dell'oro, l'appetito dei mortali?“
Tak tłumaczy Dante sławne Wirgiljuszowskie:. . . Quid non mortalia pectora cogis, Auri sacra fames. (Aeneid III.).
6. W czwartem Piekieł kole skąpcy i marnotrawcy, biegąc ze stron przeciwnych, spotykają się, tłuką jedni drugich 1 wzajemnie wyrzucają sobie zbrodnie swoje. (Obacz Pieśń VII. Piekła).
7. To jest, że można grzeszyć zbyteczną rozrzutnością. Allor m'accorsi che troppo aprir l'ali Potean te manida spendere.“ Metafora prawdziwie Dantowska.
8. W VII. Pieśni Piekła powiedziano jest, że skąpcy
Strona:PL Alighieri Boska komedja 470.jpeg
Ta strona została uwierzytelniona.
Objaśnienia.
