Strona:PL Alighieri Boska komedja 302.jpeg

I tu dopiero barwa jej wróciła,
Którą mi pierwej tak zaćmiło piekło.
Przyszliśmy potem na wybrzeże dzikie,
Wody którego nie znały żeglarza,
Coby z nich kiedy wycofać się zdołał.
Tu Mistrz opasał mnie, jak ów rozkazał.^[1]
O dziwne dziwo! Skoro uszczknął jaką
Poziomą trawkę, w tejże samej chwili
W miejscu zerwanej inna się zrodziła!^[2]

Objaśnienia.

 1. La morta poesia, zdaniem Bianchi, oznaczać ma pieśni Poety w piekle. Co do mnie, pozwalam sobie przypuszczać, że Dante, po napisaniu piekła czuł może niejakie znużenie moralne, i dla tego na wstępie do Czyśca używa pomocy Muz, aby w piersi jego roznieciły na nowo zapał poetyczny.
 2. Kaliopa — muza poezyi heroicznej.
 3. Dziewięć córek króla Perusa, w mieście Peli w Macedonji, które wyzwały Muzy do walki o piękność śpiewu, będąc zwyciężone w tej walce przez niebieskie siostrzyce, za karę zuchwalstwa swego, zostały zamienione w sroki.
 4. Venus.
 5. Konstellacja tego imienia.
 6. Bieguna południowego.
 7. Te cztery gwiazdy oznaczać mają tyleż cnót kardynalnych: mądrość, sprawiedliwość, siła i umiarkowanie.
 8. Wóz — konstellacja, zwana inaczej wielką Niedźwiedzicą (Ursa major).
 9. Katon Utycki.

1. To jest Katon.
2. Odradzanie się uszczkniętej trawy, jest symbolem tego, że dary boskie, do których należy i pokora, przez udzielanie ich ludziom, nigdy się nie wyczerpują.