Strona:PL Alighieri Boska komedja 132.jpeg

wygnały zbytki świeżo i nagle wzbogaconych ludzi. Pokazuje się, że co jest prawdą dzisiaj, było nią i przed wieki!
 10. W tych nieco zagadkowych słowach jest niby napomknienie na to, że prawdomówstwo Dantego nie zawsze mu ujdzie bezkarnie. Jakoż zaiste wiele on cierpiał z przyczyny zbytniej otwartości swojej.
 11. Rzeczka w Romanji, która u źródeł swoich nazywa się Acquacheta (to jest spokojna woda), dla tego, że płynie spokojnie, ale w dalszym biegu swoim, mianowicie przy Forli. zmienia nazwisko swoje na Montone i połączywszy się z potokami Riodestro i Francalosso, spada gwałtownie na dół w pobliżu klasztoru San Benedetto.
 12. Jest tu może trochę ironii i żalu, że ów klasztor San Benedetto, gdyby był dobrze administrowanym, mógłby dać przytułek tysiącowi ludzi.
 13. Zdaje się, że sznur podobny temu, jaki dziś noszą niektórzy zakonnicy, u nas znany pod imieniem ogórków, był także częścią zwyczajnego ubrania w owym czasie. Przenośnie ow powróz, którym był przepasany Poeta, jest może symbolem cnoty jakiej i najpewniej sprawiedliwości; bo zdaje się, że Dante powziął myśl tego wiersza ze słów Proroka Izaijasza (R. XI. w. 5): „Et erit justitia cingulum lumborum ejus et fides, cinctorium rerum ejus.“ — Tu dopiero dowiadujemy się, jakim sposobem Dante myślał zwyciężyć panterę, o której mowa w Pieśni I.
 14. Dante nazywa tu po raz pierwszy poemat swój komedyą, która ma oznaczać utwór poetyczny obejmujący wszelkie rodzaje poezyi, czasami nawet i komiczny.
 15. Owa postać dziwna i straszna, jest to Gerijon — symbol podstępu i fałszu; którego opisaniem rozpoczyna się Pieśń następująca.