Strona:PL Alighieri Boska komedja 123.jpeg

Zdaje mi się, że właśnie w tym razie wyraz becco ma to samo znaczenie. To powiedzenie: ma lungi fia dal becco l'erba, mogło za czasów Dantego używać się jak przysłowie.
 11. W oryginale jest: Faccian le bestie Fiesolane strame Di lor medesme. Strame znaczy łogowisko a także podlejsze rośliny, burzany, które są przeznaczane na pokarm i posłanie dla bydła. Biorąc jednakże na uwagę, dalsze słowa Brunetto, pozwoliłem sobie wiersz ten wytłumaczyć nieco przenośnie
 12. Należy przypomnieć sobie, że Florencja powstała z dawnej osady rzymskiej, do której przyłączyli się inni osadnicy wyszli z Fiesole (ob. przyp. 7). Dante, jak wielu innych za jego czasów, mniemał, że ród jego pochodzi od owych Rzymian i szczycił się tem, a nawet może gardził cokolwiek ludźmi nowszego pochodzenia. To przekonanie swoje Dante tłomaczy ustami Brunetto Latini.
 13. Mianowicie z tem, co mu przepowiedział względem jego przeszłości Farinata degli Uberti, w pieśni X Piekła.
 14. Beatricze, która ma spotkać poetę w Czyścu i prowadzić go do Raju.
 15. Grzechem sodomskim.
 16. Priscinus — grammatyk VI. wieku po Chr.
 17. Accursius, sławny Glossator. — Prawnik rodem z Florencji, był profes. prawa w Bolognji i umarł tamże r. 1229.
 18. Brunetto mówi tu o niejakim biskupie Andrea de' Mozzi, który prowadził życie tak rozpustne, będąc biskupem we Florencyi nad Arno, że rodzony brat jego, kawaler Tomasz de' Mozzi, uprosił papieża Mikołaja III, (Sługę Sług Bożych), aby rozkazał przenieść brata jego do innej dyecezyi: papież, skłaniając się ku tej prośbie, przeniósł biskupa z nad Arno t. j. z Florencji, nad Bachiglione t. j. do Niczency. Andrea de' Mozzi umarł na tej ostatniej posadzie. Dante wyraża to w sposób trochę zawiły mówiąc: — Ove lascio li mal protesi nervi; ale zdaje się, że tym wierszem chciał jeszcze poeta dać do zrozumienia jakiego rodzaju były grzechy biskupa; dla tego starałem się oddać to w mojem