w dość; przesyt; tak samo u wszystkich Słowian. Prasłowo, różniące się jednak samogłoską y (= ū) od wszelkich odpowiedników: lit. sotus, ‘syty’, prus. sātuinei, ‘sycisz’; grec. a-atos, ‘nienasycony’, łac. satis (nasze satysfakcja) i satur, ‘syty’ (stąd satyra itd.), goc. saths, ‘syty’ (niem. satt), i ga-sōthian, ‘sycić’. Mamy oprócz tego rzeczownik syta, ‘woda miodowa’ i ‘wywar miodowy’, co powtarza się na całej Rusi (dalej nieznane) o tem samem: sýtit’, ‘sycić’, ale sytit’, ‘słodzić’; może to i u nas ruskie? Naszą satyrę (z łac.) odwodzą rozmaicie, i od grec. satyros (»dziki mąż«, u Kochanowskiego), i od lanx satura, niby ‘quodlibeť, ‘mieszanina wszelaka’.
ściana, ścianka, ścienny; zaścianek; pościenie; prasłowo; lit. siena, ‘ściana’, grec. skēne, ‘namiot’; nagłos pierwotny: sk- (gardłowa podniebienna). Zawsze łączą ścianę z niem. Stein, ależ słowiańska ściana nigdy z kamieni nie bywała, lecz z drzewa i gliny. U wszystkich Słowian bez wyjątku stěna, ‘ściana’, a stěnica ‘pluskwa’.
ścieg, przy szyciu, ściegać; Ruś nawet knutem ściega; pień steg-, stog- (p. stóg). Od ścieg i ścieżeja, ‘oś ziemi, biegun’, w psałterzu, i o ‘drzwiach’: oścież, rozcieża; dalej: ściegno, ‘droga’; z niepierwotną nosówką ścięgno, ‘sucha żyła’; ie albo z e (serb. stegno, ‘udo’), albo z półgłoski, cerk. stĭgno, nastegny, ‘karwasz’; czes. stehno, rus. stiegno, niem. Schinken(?).
ściernie, ścierń, ściernisko, ‘co po zżęciu zostaje’, dawne ścirnie; prasłowiańskie, może we związku ze ścierw (p.).
ścierw, w 15. wieku jeszcze ścirzw (biblja) i ścirzwo (kaszub. scirz); prasłowiańskie; i w cerk. są oba rodzaje, na Rusi jeszcze i trzeci: stierwa; ostierwienit’ sia, ‘wściec się’; taka sama wielość rodzajów w słowach barłóg, błazn, brzuch i i.
ścieżeje, ‘zawiasy’, p. stóg i ścieg; ścieżejny, ‘główny’, wedle łac. ‘cardinalis’, w 16. wieku; serb. z o: stożaj, i stożer, stożernik, ‘kardynał’.
ścieżka, zdrobniałe (dziś bez tego znaczenia, więc nowe dalsze zdrobnienia: ścieżynka, ścieżeczka), od śćdza w psałterzu florjańskim (w puławskim zamiast tego już ścieżka); śćdza, drugi przyp. liczby mn. *ściedz, zdrobniałe ścieżka (jak słza, słez, słezka); postać pierwotna: stĭg-ja (jak ldza z *lĭg-ja), do tegoż pnia co i ścigać (p.). Obok pnia z miękką półgłoską był i pień z twardą, t. j. obok ściegna, ‘droga’, i stegna; stecka, steszka r. 1500 (jak w cerk. stogna), szczególnie w wielkopolskich zabytkach (por. różnicę między słza a ruskiem śloza, i i.). Już w 15. wieku śćdza (pisana rozmaicie, stdza itd.) wyszła zupełnie z obiegu; »pospólnych ściegien«, r. 1408. Ruskie stiezia, cerk. stĭ(d)za, serb. staza, czes. steze, słowień. steza, itd.
ścigać, ścignąć, niedościgły, pościg, i t. d.; dościgać, (do)ścigły (i o owocach: ‘dojrzały’). Prasłowo; pień stĭg- (p. ścieżka, śćdza) i stīg-; lit. steigtis, ‘natężać się’, staigus, ‘porywczy’, staiga, ‘nagle’; niem. steigen, grec. steichō, ‘kroczę’, stoichos, ‘rząd’, a stąd rus. cerk. stich, ‘wiersz’. W serbskiem jest jeszcze bezokolicznik stići (jak nasze strząc, strzec). Wokalizacji śćdza, stĭdza, odpowiada łotew. stiga, jeśli to nie pożyczka z niem. Stiege (niem. Steg, goc. staiga, ‘droga’). Stignąti: ‘dosiąc celu, przybyć’, ‘dosiąc kogo’.
