siadło mu« (‘uprzykrzyło mu się’); rozsieść (rozsiedlina); posiąść (posiadać, posiadacz, posiadłość); osiąść (osiadać, osiadły); dosiąść (dosiadać, dosiadywać, a tak i inne, przesiadywać itd.); usiadka na polowaniu; siedziba; siadło. Prasłowo; w innych językach aryjskich przeważnie z krótkiem e, u nas i u Litwy wyłącznie niemal z długiem; lit. sēsti, sēdmi, ‘sieść’, i sēdēti, ‘siedzieć’, prus. sīdons, ind. sad-, grec. hedzomai, hedos, łac. sēdeo, sēdes, goc. sita, niem. Sitz. Z samogłoską a (sadza i t. d.) p. sad. P. siodło i sioło; sąsiad (pod są-). Krótkie e w staroczes. sezi, sedēti. Nasze (i prasłowiańskie) siądę, jak będę, lęgę, z nosówką we pniu.
sielawa, sielawki, nazwa rybek, w 15. wieku już zapisana; inna nazwa sułwica(?), jeszcze inna: siekluki(?); u nas w nazwach rzek (Sielawa) i miejscowości (Siekluki, stąd Seklucjan); nazwa sielawa powtarza się w ruskiem.
*siemia, ‘rodzina’; prasłowo; u nas tylko w nazwach, Siemirad (Siemiradzki), Siemowit, Siemomysł (mylnie odnoszone do ziemi: Ziemowit). Panuje na Rusi, siemja, siemjanin, obejmując, jak czeladź, i ‘sługi’: siemin, ‘sługa’, szczególniej w języku cerkiewnym; u innych Słowian równie zapomniaue, jak u nas. Lit. szeima i szeimyna, prus. seimins, ‘czeladź’, łotew. saime, ‘familja’ (wraz z czeladzią), saimenieks, ‘gospodarz’; ind. śi-wa- i śe-wa-, ‘miły’, łac. ci-vis (stąd nasze cywilny, cywilizacja), goc. heiwa (łotew. siewa), ‘żona’; niem. stare hīwo i hīwa, o ‘małżonkach’.
siemię, siemionko; siemionka (i siemioncha?, druga nazwa ‘makolągwy’, r. 1472); prasłowo; lit. sēmens, ‘siemię’, semena (ptaszek), prus. semen, semeno (ptaszek), łac. sēmen, niem. Samen; od siać (p.). U wszystkich Słowian tak samo.
sień, sionka, przysionek (z mylnem io, zamiast ia; cerk sěń, chorw. sinj), tłumaczy w biblji i ‘dwór’, ‘pałac’, ‘przebytek’ (Leopolita zastąpił je temi słowami); zdrobniałe sieńca (w biblji; prasłowiańskie); słowo to samo co cień (p.) i ściana (p.); grec. skēnē, ‘namiot’, skia, ‘cień’; lit. siena, ‘ściana’; z pierwotnego *skeina, *skoina; z greckiego skēnē łac. scena (stąd nasze scena, sceniczny, itd.).
siepać, ‘targać, rwać’, »siepając się o chorągiew«, w Janczarze; siepak i siepacz, ‘oprawca, kat’, kamień siepiący, o ‘rzeżawce’, ‘calculus’, w 16. wieku; »rozsiepane osiadłości« u Reja. Prasłowiańskie; łuż. sepaś, o ‘biciu serca i pulsu’; małorus. śipaty, ‘rwać’; z nosówką p. siąpić, sęp (por. stąp-: step- i inne).
sierak, siermięga, ‘sukmana’, od koloru, p. siara (szary); oba słowa późne; na Rusi powszechne, siermiaga, białorus. siermiaha; siermięga niby od *sierm, ‘szary’, lit. szirmas, ‘siwy’(?).
sierota, z dawnego sirota, a to od zapomnianego u nas przymiotnika, cerk. sir (w czeskiem do dziś o ‘osierociałym’); prasłowo, lit. szeirys, ‘wdowiec’, szeirē, ‘wdowa’; urobione przyrostkiem -r, por. awest. sae-, ‘sierocy’. Jak pierwotne sir, tak zapomnieliśmy i urobienie jego: siromach, u Reja i i., z ruskiego nowo przejęte, o ‘biedaku, nędzarzu’. Pomijamy sierocy, osierocić, itd.
sierp, z dawnego sirzp, sirp; od niego nazwa miesiąca sierpień (i u innych Słowian, np. u Słowieńców: mali i weliki srpan,
