od poprzedniego (p. miana), nie ma nic spólnego ani z mionem-imieniem (napewne), ani z mnieniem, upominkiem (co mniej pewne; znaczenie niem. meinen wcale rozległe: ‘myślić’, ‘znaczyć’, ‘twierdzić’). U wszystkich Słowian tak samo: cerk. měnją, bułg. pomien, ‘msza zaduszna’, czes. miniti, pominka, ‘upomnienie’, itd.
miara, miarowy, mierzyć; miarka; mierny, mierność; miernik, mierniczy; wymiar, zamiar, zamierzać, pomiary, nadmiar, co niemiara; rozmiary, bezmiar; niezmierny, itd. Wyłącznie słowiańskie (w lit. brak zupełnie) przez swój przyrostek -r; sam pień mē-, o ‘mierzeniu’ (ind. māti, ‘mierzy’, mā-tram, ‘miara’), z innemi przyrostkami, np. -t (łac. mētior, ‘mierzę’) i -d (niem. messen, Mass), ogólny. W 16. wieku jest i miarny obok mierny, ale wyłącznie u Oczki, więc to niezupełnie pewne. U wszystkich Słowian tak samo; cerk. měra, měriti.
miarkować, umiarkowany; pod wpływem słowa poprzedniego (miara) odmieniło i postać i znaczenie, bo to słowo obce, w 16. wieku przejęte z niem. prasłowa merken, ‘uważać’, od Marke, ‘znak’.
miasto, mieścić; zdrobniałe miastko i miestce (z czego miejsce); małomiastkowy i miejscowy, miejscowość; znaczyło (i u wielu Słowian do dziś znaczy) tylko ‘miejsce’, ‘locus’ (stąd umieścić, ‘ulokować’), i ocalało w tem znaczeniu jako przyimek i przysłówek: na tem mieście (15. wiek), zastąpione już w 16. wieku zupełnie przez natychmiast, wedle od sich miast (jak jeszcze na początku 15. wieku mawiano; później tylko odtychmiast); natemieście i natymieście piszą z jednem m; »miasto czego«, »zamiasto (i namiasto) czego«, skrócone w zamiast, namiast, a nawet i miast, od 17. w.; inna nieprawidłowość: po ty miasty (15. w.), zamiast po ty (‘ta’) miasta (zwykłą atrakcją postaciową). Już w 14. wieku występuje, później wyłącznie panuje w tem znaczeniu (‘locus’) zdrobniałe miejsce, »na miejsce czegoś« (postaci jak namiestnik, obok dawniejszego namiastek, ułatwiały to chyba), a samo miasto, jak w czeskiem, ale może zupełnie bez wpływu czeskiego, zastąpiło dawną nazwę ‘grodu’, wedle niem. Ort, co i ‘locus’, i ‘civitas’ oznacza. Więc już w 14. wieku od miasto, ‘civitas’, urabiano mieścic, ‘civis’, a później, wedle nazw topograficznych, mieszczanin, mieszczaństwo, mieszczański (mieszczuch), co od nas na Ruś przeszło; od miasta: miejski (z mieśćski), wielkomiejski, i przedmieście, przedmiejski, zamiejski. Wywód dalszy wątpliwy; zestawiam je z mituś (p.), a więc przyrostek -to ze pniem moit-; inni z lit. maistas, ‘pokarm’ (tak wyłącznie tu i w pruskiem), z powodu łotew. mitu, mist, ‘mieszkać’, ależ to znaczenie wtórne: ‘żywić się’ — ‘żyć’; inni z lit. mietas, ‘kół, drąg’, łac. meta (z mei-ta), ind. mēthī- ‘drąg, słup’ (od pnia mei-, p. minąć). U wszystkich Słowian tak samo: cerk. město, ‘miejsce’, w město, ‘zamiast’, wměstiti sę, ‘zmieścić się’, czes. zamiestnati, zatrudniać’, itd.
miauczeć, miauknąć, dźwiękonaśladowcze, powszechne, nietylko u Słowian (niem. miauen, itd.); u Czechów mnioukati i mniouczeti.
miazdra, ‘błona’, »miezdrzyć skórę z mięsa (surowego)«, u nas stale z -ia (chociaż w biblji raz i mięz-
