‘bić’, niem. lähmen od lahm, ‘chromy’, anglosas. lemian, ‘uśmierzać’.
len, lnu, lniany, lit. linai (liczba mnoga), grec. linon, łac. līnum (samogłoska odmienna), niem. Lein (i w Leinwand, ‘płótno’), przyczem niepewne, czy to nazwy pokrewne, czy zapożyczone. Uprawa lnu, z którego cienkie białe płaty (p.) niby monetą wymienną u nas się stały, sięga czasów najdawniejszych, chociaż wzmogła się dopiero później. Od lniany: lnianka, zapisana w r. 1472 i jako ilnianka, t. j. z i- nagłosowem, jak w izba, Iłża i i.
lenić i linić, lenieć i linieć, ‘zrzucać włosy, czy skórę’ (o wężu); »lenić piszczałki z kory (wierzbowej)«, »linić (‘obłupywać’) skórę«; wy-lina, ‘skóra zrzucona’; u innych Słowian przeważnie z i, wyjątkowo z ě. W tem słowie jest -n przyrostkiem, jak słowień. liliti i lewiti se dowodzi; więc pień li-, lě-, zestawiany z łac. lino, levi, litum, ‘gładzę, smaruję', po-lire (nasze polerować, politura, polor), ‘gładzę’, ind. lijate, ‘przylega’.
lenno, lenny, lennik, »leńskie dobra«, leństwo, lenniczy, ‘feodum’ (feudum, feudalny), ‘dobra (kraje) oddawane za wysługi, od których należy się hołd, daniny, służba wojenna’, to samo co man, maństwo, mański, albo hołd, hołdownik, hołdowny. Z czes. léno z niem. Leh(e)n; p. łan; ‘opłata górnika’, ‘zarobek od miary wydobytej rudy’, lensz, lenszow, r. 1562 lehenshaw, niby z niem. Lehenschaft, co jednak używa się tylko o ‘wydzierżawionej czasowo kopalni’. Odmienne, pisane u nas tak samo, lenung, lenungowy, o ‘żołdzie żołnierskim’, niem. Löhnung od Lohn, co pozostaje w związku pniowym z Lehn i leihen (‘lichwa’).
leń, leniuch, lenić się, leniwy (»leniwe pierogi z serem«); ie z pierwotnego ē, więc laność, nie leność ani loność, co się upodobnieniem do leń lub pochyleniem pewnem a przed n tłumaczą. Prasłowiańskie; cerk. lěn, czes. dawne léný, ‘leniwy’; lit. łotew. lens, ‘powolny, leniwy’, jeśli to nie rusyzm; z innym przyrostkiem lē-tas, ‘powolny, głupi’. Dalej łac. lenis, ‘łagodny’ (a jeszcze dalej lassus, ‘mdły’, niem. lassen, lass, ‘mdły’, ależ to podobieństwo raczej przypadkowe, łudzące). Jest i czasownik lenować się (‘lenić się’), mylny jak leność, w 16. wieku; dalej leniwiec i podobne, a wkońcu i leniuszek, ‘podkładka linjowana’. Z leniwemi pierogami por. ruskie leniwyja szczi.
leopard, z łac. leopardus; uważano go za ‘rysia’ i ostrowidzem zastępywano, gdyż zwierzęta obce z bylejakiemi krajowemi mieszano (p. łoś, ząbr). Nazwę herbową Lewart (Lewartów) z czes. lewhart (a to z niem. Lebhart, Lebart), albo raczej wprost z niem. przejęto. Obok leopard istnieje druga nazwa, p. lampart.
lep, lepowy; lepianka (pisane dawniej i lepionka); przylepka (u chleba); nalepa (za piecem); lepki, lepisty, lepnąć, lepiarz, lepkość; lep na ptaki (z jagód jemioły), więc »iść (albo łowić) na lep«. Ind. lēpajati, ‘smaruje’, lēpa-, ‘maść’, grec. alejfō, ‘smaruję’, alojfe, ‘maść’, niem. laiba, ‘to, co pozostaje’ (stąd b-leiben), i leben, ‘żyć’; łotew. pilaipe, ‘przylepka (u chleba)’, litew. łaipinti, ‘podnosić’, laip-tas, ‘kładka’. Forma pierwotna: *łoip-; p. lgnąć, lepszy (pod lepiej). U wszystkich Słowian tak samo: cerk. lěp, prilěpiti sę, czes. lepiti, itd.
