labiedzić, labidzić, labodzić, ‘zawodzić, wołać la boga, la biedy’.
labuś, ‘ksiądz nowej mody, francuski’, z franc. l’abbé, zawitał do nas w drugiej połowie 18. wieku (abbé, ‘opať, grec. abbas).
Lach, nazwa ruska ‘Polaka’; Podlasze, dziś Podlasie, ‘kraj przy Lachu’; prastary przymiotnik ljadskij, nie ljasz-skij, dowodzi, że nazwa od ljad- wyszła. Ruskie ja poszło z nosowego ę, i tak je Węgrzy i Litwini od Rusi w 9. i 10. wieku przejęli, węg. Lengyen niegdyś, dziś Lengyel (z Lęděne praruskiego ?), lit. Lenkas ; forma lach (lęch) jest zgrubiałą, jak Moch z Moskal, brach z brat, Stach, Wach. Twierdzą, że w lęch tkwi nazwa lędy, ‘pola pod zasiew przygotowanego’ (rus. lado), ależ to żadna osobliwsza cecha; może raczej przezwisko od lędźwi (p.); ruskie ljad ‘djabła’ oznacza (idi k ljadu, ‘do czarta’), lecz wiek tegoż nie da się stwierdzić. Lachami nazywają górale polscy ‘Polaków z równiny’, ale samo a dowodzi ich pożyczki ruskiej; wszelkie zaś próby wywodzenia Lacha od Polacha (Polanina), rozbijają się o ów stały przymiotnik z d i o owo ę; Lingones, u Tomasza Kroata w 13. wieku, są tylko z węgierska nazwani ‘Polacy’. U Serbów Ledjanin, kral ledjański (o Warneńczyku), swem d uderza, zresztą nazwy z ch, u Turków Lechistan. Lech na początku czeskiej kroniki rymowanej (około r. 1310) jest już wymysłem, z Polski przejętym, gdzie go do Czecha dorobiono, jak i Lechitów (wedle Lacha) mistrz Wincenty około r. 1200 dorobił; Gall (r. 1113) nie znał wcale takiej nazwy.
lać, leję; lej, wodolej, lejek i lejka; na-, od-, wy-, zalewać itd.; nalewka, Nalewki w Warszawie; »na odlew«; lany (o świecach), nalany, pierwiastek li i lē, więc czasownik linąć (p. lunąć), lity (p., i lić); wylew i zalew, polewa, polewany, dolewka; lejarnia; tak samo w lit.: leti, leju, ‘lać’, lyti, lyju, o ‘deszczu’ (‘lić’). W innych językach aryjskich tylko w dalszych, nieraz arcywątpliwych, urobieniach. Nasze lać ściągnięte z lĭjać (ĭ półgłoskowe); pełne ě w czasie teraźniejszym. P. łój. Prasłowiańskie; cerk. lijati, lěją i lĭją, proliwati, ‘przelewać’, czes. líti, leji.
lada, z dawniejszego leda, a to ze dwu spójek: le i da, ‘byle’; ladakto, ladaco, ‘byle kto’, ‘ktobądź’, ‘byle co’, ‘cobądź’; ladajako; »nielada sztukę wyprawić«. Ladaco zostaje rzeczownikiem, o ‘nicponiu’, »był wielki ladaco«; u ludu i przymiotnik: »ladaca dziewka«, ‘ladacznica’.
lada, ‘skrzynia’, ‘sieczkarnia’, z niem. Lade od laden, z hladan, t. j. nasze ‘kładę’.
ladra, ‘skóra’, z niem. prasłowa Leder; »ladrowany koń, zbroja«, ‘okryte skórą’. Inne ladra p. letra.
lafa, ‘żołd’, lafowy, z tur. alef, ulufe, ‘żołd’, i u nas dawniej z u- znane: ułaf(k)a.
lagier, ‘fusy, osad’, ‘drożdże winne’, lagrowy, z niemiec. Lager od liegen-legen, ‘leżeć’.
lak,, ‘rosół słony’, z niem. Lacke, t. j. Lache, ‘mocz, mokradl’, przeniesione na Salzlacke itp.
lak, do pieczętowania, czerwony (dla szlachty pierwotnie); laka, ‘czerwień’; lak, ‘lewkonja’ (niem. Goldlack); lakier, lakierować, lakiernik; z niem. Lack, Siegellack, lackiren, z łac. i włos. laca, a to z nazwy wschodniej ‘gumy-żywicy’, arab. pers. lakk, lāk.
