łauzuję«, u Kochowskiego i Potockiego.
kałdun, ‘trzewa, brzuch’, z niem. Kaldaune, ‘wnętrzności’, z łac. calidus, ‘ciepły’; »kula uderzyła w brzuch, aż kałdon wyleciał«; »(z nieba Jowisz) chmury kałdoni«, »żagle kałdoni wiatr« (‘nadyma’).
kałkan, ‘puklerz’, z tur. kalkan, częste u pisarzy 17. wieku.
kałkus, ‘ług wapienny’, z niem. Kalkguss.
kamasze, jak i kalosze z k zamiast franc. g, gamache, niem. Gamaschen, z łac. gamba.
kamcha, w 15.—17. wieku nazwa ‘drogiej materji, adamaszku’, z tur. kamka i kemcha z chińskiego; »z kamchy szaty i złotogłowu«, »z kamchy szczerozłotej«; u Rusi kamka; to samo co kitajka.
kamfora, włos. canfora, m w franc., niem., łac. camphora, z arabskiej nazwy ‘białej żywicy’, kafur.
kamień, nazwa i ‘wagi’: »kamień wosku«, ‘72 funtów’; złożone kamieniołomy i podobne; częste w nazwach miejscowych, stąd Kamieński, a z wymową narzeczową Kamiński; kamienny; kamieniec, o gruncie; kamionka (w łaźni, na którą wodę leją; zwierzątko, rodzaj kuny; »lać na kamionkę« mówiono o pijaku); kamieniarz; kamienica, kamienicznik; kamionować i kamienować; kamienieć; kamiennik. Pierwszy przypadek brzmiał kamy (z kamōn), stąd nowotwory wszelakie; już w 10. wieku (w cerkiewnem) zdrobniałe kamyk; kamyczek, narzeczowo kamuszek, kamyszek; przymiotnik kamiany i czasownik kamieć, więc w dawnym języku stale: skamiały (nie skamieniały), skamiałość, okamiały. Słowiańskie kamien- przestawiono z *okmien-; lit. akmuo, drugi przypadek akmens; grec. akmōn, ‘nakowalnia’; niem. hamarr, Hammer, ‘narzędzie (niegdyś kamienne)’, w dawnej mowie i ‘skała’; u Indów i Persów aszmā, aszman- (por. Oszmiana), ‘kamień’ i ‘sklepienie niebieskie, niebo’. Znaczenie pierwotne ‘kamienia ostrego’, bo pień jest ok-, ten sam co w os-try, oś (k i s mieniają się nieraz).
kamizelka, dawniej kamizela i kamizola, z franc. camisole od camisia, p. komża.
kamlarz, kamelarz, kamelarja (szczególniej w Poznańskiem, od 15. wieku), z niem. Kämmerer, ‘camerarius’ (‘skarbnik miejski’), Kämmerei, z stałem rozpodobnieniem dwu r. Zupełnie inne kamlar, kamelor, niem. Kamelhaar, jak i kamlot (dawniej czamlet), franc. camelot (niem. dawne i szamlat), o ‘suknie z sierści wielbłądziej (łac. camelus), a później i koziej’.
kampzor, ‘wekslarz, bankier’, w 15. i 16. wieku; ‘żak, co wybierał opłatę żydowską (kozubales)’; z łac. campsor od cambio, ‘mieniam’ (słowo celtyckie).
kamrat, kamracia (zbiorowe, jak swacia), kamracki; z niem. Kamerad, od camera, ‘co w tej samej komorze żyje’.
kamzans, ‘gzyms nad drzwiami lub oknem’; z niem.(?).
kanak, ‘naszyjnik, noszenie drogie’, »głowę ukanaczy (panna)«; częste w 17. wieku; z tur. kanak, ‘naszyjnik’.
kanał, narzeczowe (kaszub.) karnał, z niem. czy włos., z łac. canalis od canna, ‘rura’; kanalja nie z franc. canaille, lecz z włos. canaglia, bo już u Niemojewskiego
