kaczka’), u nas dziś zapomnianą, Cygańskiemu (r. 1584) dobrze znaną; na Rusi gogol, hohol, słynny pisarz Hohol; urobione przyrostkiem -oł od gog-, dżwiękonaśladowczego, powtarzającego się w gog-otać, czes. hohtati, rus. gogotat’ i gagat’, rus. gaga, gagara, serb. gagalica, lit. gagēti, ‘gęgać’, gaigałas, ‘kaczor’, prus. gegals, ‘nurek’, niem. gackeln i gackern, itd. Na bruku lwowskim urosły gogo, goguś, gogątko, ‘sztucer’, naśladuje niem. Gigerl o tem samem znaczeniu.
goić, niezagojony, zgoić się, u nas tylko w tem znaczeniu, ale goj starorus. tyle co ‘żyw’ lub ‘zdrów’ (przy witaniu: goj jesi!), serb. goj, ‘pokój’, czes. hoj, ‘obfitość’ (stąd hojny (p.); na Bałkanie powszechne i o ‘hodowaniu, pielęgnowaniu’; częste w imionach: Gojmir (obie części znaczą to samo!), Gojko. Jak gnój do gnić, tak goj do żyć (p.). Lit. gyti (gyju), ‘zdrowieć’, i gyti, ‘nażyć (pieniędzy)’, atgajus, ‘orzeźwiający’; awest. gaja-, ‘życie’, ‘wiek’, ind. gaja-, ‘dom’, ‘żydło’. P. hojny; żyć.
golcz, lub galcz, dawna (r. 1394) nazwa materji, czes. kolcz(!) z niem. Goltsch, węg. gyolcz, od Kolonji.
golemy, ‘wielki’, już w r. 1570 uchodzi za »chłopskie« (»zgolemo ukroił«, ‘wielki kawał’; ostatni Żebrowski go używał 1637 r.). Prasłowo; dziś najbardziej u Bułgarów pospolite. Lit. galē-ti, ‘móc’, galingas i gałunas, ‘mocarz’,‘magnat’, galia, ‘siła’; u Słowian tylko w owem przymiotnikowem (jak rzekomy i i.) urobieniu na -m.
goleń, goleniowy, ‘noga od kolana do stopy’, od goły, prasłowo (o ‘kości gołej’', w przeciwstawieniu do łydki); tak samo we wszystkich językach słow.; por. rus. goleniszcze, o ‘wierzchniej części buta’.
goltślar, goltslarz, gultszlar, z niem. Goldschlaher, ‘złotobijacz’ (dosłownie w 16. w. tłumaczone); samo Gold powtarza się w fajngult itp., a od tegoż pnia co nasze złoto (p.).
gołąb, gołąbki (potrawa, ruskie hołubci), gołębi (i o kolorze; stąd pożyczone pruskie golimban, ‘modry’; w 16. wieku: »gołębie morze«); gołębnik, gołębi(e)niec; gołębiarz. Prasłowo, ogólne; brak go zupełny w litewszczyźnie; łac. columba i palumbes podobnie utworzone; może gołąb i columba jedno słowo; jeśli columba od »czarności« przezwana, toć i gołąb od gał, ‘ciemny’(?); przyrostek jak w jastrząb.
goły, goła o ‘śmierci’ powszechne w 17. wieku; golić, ogolić, wygolić; golicz w 15. i 16. wieku, dziś tylko golarz, golarnia; częstotliwe ogalać; golizna, o ‘gołem miejscu’, o ‘próżni wszelakiej’; zgolić się, ‘zblamować’; golibroda; golec, gołek, gołysz, ‘chudopachołek’; goleniec, o ‘młodym’; goleć (goleje); goło- w licznych złożeniach: gołowąs, gołoledź, gołogumno, »przy gołojuchu« (‘jucha bez ryb’), gołosłownie, gołoszyjca, ‘chudeusz’, gołobrody; ogołocić (od gołota, ‘człowiek nieosiadły’ albo ‘odartus’, zamiast czego mówimy z h: hołota; por. ganić i hańba); golaźń i gołaźń (gołoborze, gola, »na goli«, ‘otwarcie’), o ‘niezarosłem pustkowiu’; golanka, o ‘owocu nieźrzałym’ i o ‘dziewczynie’, por. czes. holec, hoch, hoszek, holka, hochna, ‘chłopiec’, ‘dziewczyna’; golnąć, jeden z niezliczonych wyrazów na ‘palnąć’ (‘uderzyć; wypić duszkiem’). Prasłowo; powtarza się w tych sa-
