fizys (z zachowaną końcówką grecką, jak w kryzys), fizyka, fizyk, fizyczny; europejskie, z grec. fysis, ‘postać’ i ‘przyroda’, fysikos i fysikē, o ‘nauce przyrodniczej’; »stanął hej fizyk«, tak samo lekceważąco o mądrości książkowej, jak np. jurysta.
flader, ‘słój w drzewie lub kamieniu’, »fladrowa robota« (stołów i szaf), fladrowanie; z niem. Flader; »do sadzonego we flader dziardynu«, Potocki.
flaga, ‘słota’, ‘burza’ (morska szczególniej), stąd rozflażyć (p.); z dolnoniem. Flage, ‘burza’; słowo ciekawe jako jedno z niewielu, cośmy z dolnej niemczyzny przejęli, właśnie co morza, ryb itp. dotyczy. Flaga, dziś wyłącznie znana, z niem. nazwy ‘bandery’, ‘chorągwi okrętowej’, Flagge, słowo późnego, w 17. wieku z Skandynawji wziętego.
flak, flakowy, flaczki, flakowaty, ‘wnętrzności bydlęce’ i ‘potrawa z nich’, już w 14. w. zapisane, z niem. Fleck (szczególniej słynne królewieckie); ‘słabeusza’ już w 17. wieku flakiem przezywano; było i nazwą innej potrawy(?), ze ślazem; »baranie flaki« i nalewajkami (od kozaka ćwiartowanego w Warszawie?) nazywano. Wyjątkowo flak i ‘plamę’, oznaczał, niem. Fleck, z tegoż pnia co i Flicke, ‘łata’.
flanca, flancować (w 16. wieku), z niem. Pflanze z łac. planta, ‘roślina’ (sadzonka; toż co planta, ‘podeszwa’, plantacje, planować).
flanka, z niem. Flanke z franc. flanc z niem.
flasza, flaszka, zdrobniałe podwójnie: flaszeczka; zgrubiałe: flacha, flaszysko; flaszkowy; — słowo europejskie, do nas wprost z niem. Flasche; dawna romańska postać: flascho i fiascho(ne). Słowo niemieckiego pochodzenia; należy do flechten, ‘pleść’, bo pierwotne flaszki były plecionki z łyka, wymazywane później dla szczelności gliną, zanim do wyrobów całych z gliny przystąpiono. Z flascone, franc. flacon, nasz flakonik (s wypada); z fiaschone, włos. fiascho (p. fiasko).
flądra, flondra, flonderka, nazwa ryby (‘pleuronectes’), z dolnoniem. Flunder; jak dubiel (p.), przeniesiona dowolnie i na ludzi, przezwisko pogardliwe ‘niechlujnej i nierządnej kobiety’; jeden z nielicznych okazów dolnej niemczyzny; p. flaga.
flejtuch, flejtuszek, ‘kłak’ (na ranę, do strzelby), pogardliwie i o ‘świntuchu’; z niem. złożenia z -tuch i flete, ‘puszczadło’(?).
flet, flecik, fletnia, fletniczek, z niem. Flöte, włos. flauto, franc. flûte, z łac. flatus, ‘dęcie’.
flink, ‘raz, cięcie’, wyjątkowy, u A. Kochanowskiego zapisany wyraz, z niem. flink, ‘raźny’(?).
flinta, z niem. Flinte; częstsze fuzja, z franc. fusil (-l się nie wymawia), z włos. focile od łac. focus (fuoco, ‘ogień’). Ale fizyler wprost od Niemców, Füsilier, ‘strzelec’; flinta i fuzja, z wojny 30-letniej, różnią się krzosem, w flincie kamiennym (od ang. flint, ‘kamień’), w fuzji stalowym.
flis, flisak, flisowy, fliśnik, flisowski, z niem. Floss; pierwotnie ‘spuszczanie statków Wisłą’, później i na ‘ludzi-flisaków’ przeniesione, a wobec nieznajomości morza i na ‘żeglugę’ wszelaką; inna nazwa p. oryl; »bawić się flisem«, »dla flisa«, mawiano w 16. i 17. wieku ogólnie. Niem. słowo do fliessen, p. fluks.
floren, skrócone fl., ‘dukat’, łac. florenus, od miasta i herbu Flo-
