przedrzeźniać, rozdrzeźniać. Wtaczają ind. drāghatē, ‘męczy’(?).
drąg, drążek, drążkowy (kasztelan mniejszy, co nie na krześle osobnem siedział), drągal, ‘drab’; prasłowo; cerk. drąg, ‘kij’, wdrążiti, ‘wetknąć’, bułg. drŭg, serb. drug, słowień. drōg, czes. drouh (a są i postaci z niemą, drączek, rus. drjuk, druczok); żmudzkie dranga, może pożyczka; nord. drangr, ‘wystający kamień’, drengr, ‘kij’, ‘słup’ (i nazwa ‘drągala’, ‘chłopca, sługi’).
drążyć, wydrążyć, nic nie ma z poprzedzającem wspólnego, bo nastało dopiero od 18. w. zamiast dawniejszego drożyć (przed syczącemi zjawia się nieraz wtórna nosówka-przybłęda), drużyć (na kamieniu); p. droga.
dreptać, drepsić, drapsić, tak samo w czes. dreptati, drepsiti, nietylko o ‘chodzie’, ale i o ‘głosie, paplącym lub jąkliwym’; dawniej (17. w.) drypcić i drepcić: »w miejscu tylko drypci« (‘nie pociągnie’).
dreszcz, dreszczyk, którego -szcz może równie niepierwotne jak w deszcz; por. małorus. droż i drożdż, o tem samem znaczeniu, do tego pnia co w drżeć, drgać (p.). Specjalnie polskie.
drewno, drewniany, zdrewnieć, drewko, od: drwa, drew, co w 16. i 17. wieku przenoszono i na ‘niesmaczne mowy i pisma’, »jakby dębu liznął« (przysłowie dawne), stąd drwić, podrwić, drwiny, drwinki; fraszki swe obezwał Karmanowski r. 1610 drwami. Prasłowo; cerk. drŭwa, rus. drowa, na całem Południu i liczba pojedyncza drwo, jak nasze drewno; drewutnia, drewotnia, (‘gdzie drwa tną’), jak drwalnia; brak tej właśnie postaci w litew.; grec. drys, ‘dąb’, ‘drzewo’, ind. druwaja-, ‘naczynie drewniane’, awest. drwaēna, ‘drewniany’; p. drzewo, wedle którego u nas i drzewiany, drzewniany, obok drewiany (z *drwiany, wedle drewno); drewni(a)sty, drewniak, drewnianka; boże drzewko (lub drzewce) i drewno dla ‘artemisia’ (od chowu w klasztornych sadach); »drwiec naszczepał«, biblja, »na obietę drewną«, »naleziono drewno« (»obraz«, Leopolita); »niemasz co wziąć we dwie drewnie (albo we dwa wiory)«, pogardliwie o maleństwie w 17. wieku; »drwisz czyli drogi pytasz«, również 17. w; u Potockiego: »nowe drwa i ci piszą«, »bez drew nie bywa (pijaństwo)«, »skoro drew na pasiekę nawalił« (‘nałgał’); podobnie o dubach (smalonych) prawimy. R. 1500: »drewna piłka«, »czyrw drewny«; drwoszczep, ‘drwal’.
dreznar, w 16. w., ‘tokarz’, z niem. Dressler (Drechsler), i ‘trepki’, z niem. Trosser.
dręchnąć, ‘nędznieć’, o ciele, to samo co truchło, ‘smutek’, o duszy; w cerk. z wokalizacją na ę, dręchł i dręseł, ‘smutny’, rus. drjachłyj, ‘nędzny’, ‘ułomny’, jak w biblji: »zdręchną w złościach swych« (»wyschną«, Leopolita); p. truchlić.
dręczyć, zdręczył biblja (‘zgnębił’,) udręczenie, udręka, już w cerk. w przenośnem znaczeniu, udrącziti, ‘pognębić’, tak samo w rus. udruczat’; pierwotne w słowień. drocziti, droczkati, ‘ugniatać’, i w rus. drjuk, ‘drąg’. Lit. trenkiu, ‘trącam’, trankus, ‘wybojowaty’, trinka, ‘kłoda (do rąbania drew)’. Już wyżej, np. pod dążyć, zauważyliśmy wymianę dźwięcznej i głuchej; przy dr- ta wymiana bywa tak częstą, że się nieraz sami wahamy, pisać np. drę-
