rąbić« kazał. Inne bajki, np. o smoku wawelskim i szewcu Skubie, wpleciono do dziejów najdowolniej.
baja, bajówka, ‘spódnica’, ‘rodzaj sukna’, z niem. Baje; europejskie; u Czechów z p: paj, pajka.
bajura, bajoro, ‘bagno’, słowo późne, może toż co banior, ‘głębia’.
bakać, ‘wołać’, od ba- (p. baj), ‘mówić’, z przyrostkiem -k (jak znak do znać), przestarzałe; już nowe wydanie polskiego Terencjusza zabakałem (r. 1545) odmienia na zawołałem. W 15. wieku ogólne: »z bakiem a giełkiem przydąc do sądu«, o bakaniu w sądzie, »przez bakliwość«, ‘krzykiem’; częste w Ezopie. W 16. w. znane, chociaż mało używane, potem ginie zupełnie. U Czechów »bákati koho k nieczemu«, ‘namawiać’.
bakalje, ‘łakocie’, przez Ruś z tur.-arab. bakkal, ‘handlarz korzenny’.
bakałarz, liczne urobienia; od pierwszego stopnia »akademickiego«: bacca laureatus, ‘gronem ozdobiony’; bacca, prasłowo (w nazwie Bakcha), o ‘gronie winnem’ pierwotnie.
bakembardy, ‘bokobrody’ (pozorne spolszczenie), z niem. Backenbart (w niezliczonych odmiankach na Litwie; rus. bakeny).
bakier, dziś tylko o nakryciu głowy »na bakier«; rus. pożyczka: »na biekrień« (dziwacznie odmieniona); od komendy flisowskiej ru bakier, z niem. back kehren, ‘nazad, na lewo obracać’; bak i w bakort (z niem. Backbort), ‘lewa burta’ (w plecach sterownika).
bal, balik, balować, ballada, balet, od romańskich tańców i przyśpiewów nazwane; franc. bal, ballet, ballade, ogólno europejskie.
balasy, ‘słupki’, skrócone z włosk. balaustro, balaustrata, ‘poręcze’, (franc. balustrade, ‘balustrada’), i nazwa jabłek granatowych (łac. balaustium, z greck. balaustion), dla podobieństwa słupka do granatu.
balbot, balbotać, bełkot, rodzime, dźwiękonaśladowcze; jest i bałbotać, bełbotać, bałękać.
baldachim, z mylnem -m zamiast -n (u nas i zupełnie spolszczona nazwa botaniczna baldaszkowy), ‘opona z tkaniny złotogłowowej’, nazwanej od Bagdadu, t. j. Baldaku, łac. (średniowieczne) baldakinus, włosk. baldacchino; we wszystkich językach europejskich.
baldrian, ‘koźlik’ lub ‘kozłek’; r. 1472 waldrian, z łac. valeriana, jak u Niemców; od nas na Ruś.
balja, balijka, ‘ceber do prania bielizny’, z niem. balje, z franc. baille, z łac. bacula od baca; od nas na Ruś.
balwierz, z niem. Balbier, rozpodobnionego z Barbier romańsk. języków: włosk. barbiere, franc. barbier, od łac. barba; p. broda; barwierz r. 1500, zawsze tak u Reja.
balzam, tak go wymawiamy, balzamować, piszemy balsam (tak zawsze w 15. i 16. w.); z łac. balsamum, z grec. balsamon, a to ze Wschodu.
bałakać, bałamut, bałamucić, obok tego z ą: bałamąt, bałamunt w 16. w. (p. mącić), o ‘gadule’, ‘trzpiocie’ (bałaguła z rusk. bałagur, ‘gaduła’? bałałajka, ‘gitarka ruska’, pożyczki nasze, od tegoż pnia), urobione od ba-, p. baj.
bałta, bełta, z węg. balta, a to z tur., w 17. w. ‘toporek, obuszek’.
bałuch, ‘wrzawa’, bałuszyć, ‘hałasować’, od bał- (bałakać) do ba-, p. baj; częste w 17. w.
bałwan, ‘słup, bryła (soli)’, łac.
