Strona:PL Aleksander Brückner-Psałterze polskie do połowy XVI wieku 22.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dają ani Magnificat ani Te deum laudamus, chociaż miejscami ślady małej doksologii (Sławę ojcu i t. d. i t. d.), przeznaczenie zakonne wskazują.
Język psałterza puławskiego wcale ciekawy, nie tak w brzmieniach i formach, co wszystko wyczerpał prof. Nehring, ile w słownictwie. Prawda, tekst obfituje w błędy, opuszczenia, myłki wszego rodzaju, należy więc być bardzo ostrożnym. Prof. Nehring podał w Archiv V, srr. 261—265 słowniczek puławskiego tekstu tj. głównie takich słów, których we floryariskim nie ma, lecz ze słowniczka tego wykreśliłbym kilkanaście pozycyj, jako (nieistniejące nigdy w języku czy gwarze pisarza) proste myłki pióra; właśnie wykreśliliśmy oddrewna, również wykreślamy, jako zwykle myłki wirzni altissimus zamiast wirzchni, wierni fidelis zamiast wierny; strała sagitta mimo tego, że na czterech miejscach się powtarza; poździgnąć elevare zamiast poddźwignąć; pogrędzić (pogrędzeni) również tylko błąd pisowni wobec częstego pogręzić i pyrzwoznyęta będą niczem innem, wobec pirzwniąt. Żeby w błędy takie, jako błędy, uwierzyć, należy porównać byle jaką stronicę tekstu; okropne błędy, które prof. Nehring na str. 219 wykazał jeszcze nie wszystkie, np. 97, 10 obrzo¦d zamiast okrąg (ziem); 98, 7 w (słupie) ognia zamiast obłoka itd.
Lecz obok błędów są ciekawe i ważne przyczynki do dawnego słownictwa nie wyliczone w słowniczku prof. Nehringa, które tu zestawiamy. Pomijamy powyższe strzępli; dalej w ps. 93. 20 numquid adhaeret tibi sedes iniquitatis qui fingis laborem in praecepto „Aza lpi przy tobie stolec złości jenże czynisz trud (robotę flor. i psałterz z r. 1532) w kaźni,“ od czasownika lpieć czeskie lpěti, starosłow. lьpěti jedyny dotąd znany przykład staropolski — flor. daje Azali przystanie tobie stolec lichoty, psałterz z r. 1532 Izali przystaje tobie stolec niesprawiedliwości. Albo w kantyce Habakuk: rzeki zdzierzesz (rozetniesz psałt. 1532 r.), od zedrać, praes. zdziorę, zdzierzesz i t. d., jeszcze w XVI wieku używane (u Szczodrkowica i innych, jak siorę sierzesz itd. w Ezopie); w swyatloszczy strzał twoych poydo¦ w plsczenyu blyskayo¦czego kopya twego (psałterz 1532 r. we światłości strał (!!) twoich pojdą, w jasności błyskającego (!!) włócznie twoje) — widzimy więc, że było to kopie, nie jak u nas fałszywie mówią: ta kopia (podobnie grzeszy ten wiec, chociaż istniało tylko to wiece), oc zresztą i z biblii Zofii widoczne; plszczenie stoi zamiast blszczenia (blьštěti, czeskie blštěti se); tamże: wroszyerdzyu vrzesnyesz pogany (psałt. 1532 w osierdziu zrzasłe uczynisz pogany) z fałszywą pisownią rz (zamiast ż) i nieprawidłową odmianą, a które już w biblii Zofii pojawiają się (srzasszy sze perterriti 67, so¦ srzesili terruerunt 132 geyze syo¦ urzarsl 317, b itd.);