Strona:PL Aleksander Brückner-Psałterze polskie do połowy XVI wieku 16.jpeg

trekcie lubińskim, (Rozprawy filologiczne XXXIII. 177) i w słowniczku petersburskim z połowy XV wieku, por. Prace filologiczne V, 18. Autor wzoru, z którego puławski tekst wypłynął, przejął argumenty może z takiegoż psalterium breve, chociaż sądząc wedle poprawek w psalmach jego za wulgatą, jeźli i argumenty i poprawki od jednej osoby wyszły, o czem wątpię, mógł on i z całkowitego tekstu łacińskiego korzystać.
 Argumenty puławskie, pierwszy polski wykład psałterza, skierowane wszystkie ku allegoryi, tj. odnoszą każdy psalm ku „końcowi“ zbawienia, ku Chrystusowi, odnajdują w każdym psalmie tajemnice żywota doczesnego, męki, zmartwychwstania, opieki nad zborem, n. p. tu powiada, iże Krystus przed miastem od żydowstwa był obstąpion za zbawienie wszech krześcijanów, albo: ten psalm powiada, iże Chrystus zborowi swemu pastwę gotuje wiekują i zaszczyca swoje miłośniki od śmierci wiecznej; ten psalm powiada, iże Chrystus wspomożon był od ojca, kiedy podług człowiectwa kwtło ciało, z grobu wstając, tymi słowy jego wielbić mamy, bo nas tako zbawił itd. itd. — tylko przy kantykach takiego wykładu niema, zadowala się wypisaniem osoby prorockiej. Ten sposób wykładania psalmów, wcale nie jedyny, prastary już; już Wojciech Wielki takie znaczenie psalmów wyraźnie skonstatował.
 Mania średniowieczna etymologii alegorycznych skłoniła autora argumentów, że w psalmie abecadłowym (tak nazywamy tylko 118. co dla naszych celów wystarcza) i hebrajskie nazwy abecadła alegorycznie wyłożył. Jak żaden średniowieczny pisarz nie opuszczał sposobności, aby nazwy Tyru, Sydonu itd. wyłożyć i zastosować, podobnie naszemu argumentyscie „Sym wykłada się plastr, bo mółwi, iże smętek leczy rany grzechów i daje zdrowie duszy i w wiesiele smętek obraca“ albo „Choph rzeczono jest zamknie albo wzglądni (nb. dla tych. którzy przeczą, jakoby oglądnąć, zaglądnąć itp. były polskiemi). bo takież jest w rozumie, bo człowiek zamczony ima sie oględać i szkody sie duchownej warować“ albo „Zay wykłada sie sam, jakoby rzekł, sam pójdzi jam cie słowo boże ciągnie“ albo „Gymel sie wykłada odpłata, bo tu przyszy welyko miłosierdzim sobie odpłacić;“ całego abecadła jednak nie daje, opuszczając je przez pół; w szczegółach zgadza się z wykładem Rejowym nieraz n. p. Gimel to się wykłada, jakoby odpłata, He to się rozumie jest (wykłada się być Puł.), Thet to sie rozumie dobro (dobre albo wyciśnienie Puł.), Kaph... jako nakrzywiony (schylony Puł.), Mem... jakoby wnętrzności (Mem sie wykłada — z tego pozostało tylko da w tekście puławskim — wnętrze); Samech rozumie się jakoby słuchaj, albo jakoby utwierdzenie, albowiem ten właśnie