Strona:PL Adolf Suligowski - Z Ciężkich Lat.djvu/213

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

dawcy. Po jej dokonaniu zaledwie wystarczyło na pokrycie zapisów osobistych, oraz sumy rb. 45.000, cokolwiek nawet zabrakło, a o przewyżce nie było nawet mowy. W następstwie tego akt wykonawców testamentowych z d. 7 (19) maja 1865 roku, faktycznie uważać należy za wykonanie polecenia, zawartego w ustępie szóstym, skoro dla wykonania ustępu szesnastego nie znalazło się wcale materyału. Spór co do ważności ustępu szóstego posiada realną podstawę, spór co do ustępu szesnastego, nosi charakter teoretyczny. Jeżeli ten ostatni ustęp został w powództwie zaskarżony, to jedynie dlatego, aby nie zostawić w mocy ustępu, który również jest nieważny i poddać pod ocenienie sądu sprawę w całej pełni, unikając zarzutu rozmyślnego jej ograniczenia.
Niedość na tem, wedle osnowy testamentu, suma rubli 45.000 ulegała rozporządzeniu i wydaniu dopiero po ustaniu dożywocia żony, gdy tymczasem przewyżkę mieli prawo egzekutorowie testamentu zaraz przeznaczyć i po likwidacyi oddać, komuby z ich dyspozycyi wypadło.
Wobec tak różnych warunków, izba sądowa słusznie uznała, że każdy z powyższych ustępów stanowi oddzielną część testamentu, wymagającą oddzielnego ocenienia, i tak ustalone przez izbę podstawy, zdaje się, że nawet nie ulegają rewizyi sądu kasacyjnego.
Po wyjaśnieniu tych szczegółów, pod ocenienie senatu przychodzą trzy pytania prawne:
1⁰ czy spadkodawca miał prawo przelać na swoich wykonawców testamentu rozporządzenie sumą rb. 45.000, która pozostawała pod dożywociem żony?
2⁰ czy spadkodawca miał prawo przelać na tychże wykonawców testamentu rozporządzenie domniemalną resztą majątku po pokryciu sumy rb. 45.000 i osobistych jego zapisów i czy wzmianka o szpitalach, instytutach i towarzystwach nauk wystarcza dla nadania siły temu przelewowi?
3⁰ czy akt egzekutorów testamentu z d. 7 (19) maja 1865 r. może być uważanym za ważny i obowiązujący dla