Strona:PL Adolf Suligowski - Z Ciężkich Lat.djvu/119

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
Referat o systemie taryf kolejowych na ładunki zbożowe, wygłoszony na posiedzeniu towarzystwa przemysłu i handlu w Petersburgu w d. 4 maja 1892 roku.
(Tłomaczenie z rosyjskiego).


1.

Komunikacye kolejowe przedstawiają zjawisko niezwykłe w dziejach rozwoju społecznego, zarówno z uwagi na szybkie ich rozszerzanie się, jak i z powodu tego silnego wpływu, jaki wywierają na wymianę ekonomiczną.
To, co zdaniem wielu sprzyjać było winno zbliżeniu się ludzi, sprowadziło właśnie nieznane dotąd współzawodnictwa i starcia, naruszając interesy nietylko poszczególnych jednostek, ale nawet całych gałęzi przemysłu i całych okręgów wytwórczości.
Towarzystwa prywatne, w ręku których znajdowały się koleje żelazne, posiadały prawo samodzielnej ich eksploatacyi, a w szczególności wielką swobodę w kwestyi taryf. Ograniczano je wprawdzie w koncesyach przez zastrzeżenie pewnych stawek maksymalnych, lecz w obrębie tych granic działać mogły swobodnie, zmieniając i obniżając taryfy według upodobania. Rezultaty tego okazały się zgubnymi. W miarę zwiększania się liczby kolei, towarzystwa, chcąc zwiększyć dochody dróg swoich, starały się na wyścigi przyciągnąć do siebie jak najwięcej towarów. Zaprowadzono tak zwane taryfy dyferencyalne, to jest o różnej skali, w miarę przebytych przez towary przestrzeni, czyniono refakcye, to jest potrącenia na rzecz tych lub owych jednostek, na rzecz pewnych gałęzi