Strona:PL Adam Próchnik - Ignacy Daszyński życie praca walka.pdf/56

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wadził uchwałę zalecającą tworzenie wszędzie kół robotniczych Strzelca.
Dnia 10 listopada 1912 r. wziął udział w Wiedniu w konspiracyjnym zjeździe przedstawicieli stronnictw niepodległościowych z Królestwa i Galicji. Na zjeździe postanowiono utworzenie Tymczasowej Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, kierowniczy organ polityki niepodległościowej aż do wybuchu wojny. Daszyński wszedł do komisji jako reprezentant P. P. S. D. i pracował w niej przez cały czas jej istnienia. Był też autorem pierwszej jej odezwy.
Tymczasem chwilowo zażegnano niebezpieczństwo wojny. Na czas kilku miesięcy powróciły normalne stosunki. W lipcu 1913 r. Daszyński kandydował znów w Krakowie do Sejmu galicyjskiego i zdobył 1280 głosów, ale jeszcze raz przekonał się, że przy takim systemie wyborczym socjalista do Sejmu dostać się nie może. Wkrótce jednak grzmoty grożącej burzy, która chwilowo się oddaliła, zagrzmiały znów z całą siłą. Burza nadciągała nieodwołalnie.

VI. Ku niepodległości

Wojna nie spadła na Daszyńskiego, jako coś niespodziewanego. Lepiej od kogokolwiek rozumiał jakie niosła ona w sobie konsekwencje i możliwości. Postanowił też iść ku nim z całą stanowczością i energją. Nie mógł, jak wszyscy wtenczas, przewidzieć wyniku wojny, ale punktem wyjścia była dla niego wyraźna polityka antyrosyjska. Wieść o ultimatum zaskoczyła go w Trenczynie, gdzie miał zacząć leczyć swój reumatyzm. Natychmiast udał się do Wiednia, zetknął się ze sferami rządowemi i odbył konferencję z socjalistami niemieckimi i czeskimi, ustalając z nimi platformę antyrosyjską. Z Wiednia wrócił do Krakowa. Tam zastał go wybuch wojny. Dnia 4 sierpnia zaproponował prezydentowi Krakowa Leowi rozszerzenie składu Tymczasowej Komisji, ewentualnie utworzenie rządu. Wraz z Piłsudskim odbył konferencję z przywódcami konserwatystów i demokratów. Stronnictwa te zajęły jednak stanowisko wyczekującej bierności. Piłsudski postanowił zatem wkroczyć 6 sierpnia w granice Królestwa. Daszyń-