Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Filozofia bytu w „Beniamin Major” Ryszarda ze świętego Wiktora.pdf/33

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

filozofii, na co zwraca uwagę G. Fritz,[1] traktują Ryszarda wyłącznie jako teologa, podczas gdy podręczniki teologii podkreślając oryginalność spekulacji teologicznej Ryszarda sugerują założoną u niego filozofię. Wykazuje ją G. Grünwald, gdy stwierdza metodę filozoficzną w dowodzeniu przez Ryszarda istnienia Boga.[2] I znowu sytuacja się powtarza. Podobnie jak Heitz, teraz E. Gilson w ogóle nie porusza sprawy, czy jest filozofia u Ryszarda. Stwierdza tylko, że, studium dzieł Ryszarda (...) nie dodaje niczego nowego do tego, co wiemy o filozofii średniowiecznej”.[3] Dempf idzie dalej. Nie tylko stwierdza filozofię, lecz omawia konkretnie jego metafizykę i ocenia ją jako najważniejszy dział filozofii Ryszarda.[4] Występuje więc w dziełach Ryszarda filozofia, którą Ryszard operuje; i jest to filozofia bytu. Nie rozbudowuje jej Ryszard. I słusznie. Budował system kontemplacji. Musiał go tylko oprzeć na filozofii. Dał systemowi „metafizyczne podstawy”,[5] których J. Bernhart szukał dla mistyki średniowiecza. Byłoby trudno ustalić, że Ryszard jest filozofem par excellence. Stwierdzić jednak można, że filozofia daje się u niego wykryć ja-

  1. ↑ „Longtemps notre Victorin fut méconnu; bien que sa position dans l’histoire de la pensée scolastique ait été convenablement exposée par Petau, les théologiens paraissaient fair fort peu de cas de lui. Encore en 1905, l’éditeur du deuxième volume de „l’Histoire de la phil” d’Ueberweg, un prêtre catholique cependant, le rangeait parmi les mystiques qui tendant à éliminer la dialectique de la recherche théologique, t. 2. 9e éd. p. 222 sq...
    „L’Histoire de la philosophie médiévale” de M. de Wulf, parue vers le même temps, ne connait Richard que comme auteur mystique. P. 231. Après Scheeben, c’est le P. de Régnon qui en a le mérite de mettre en évidence l’originalité de la speculation théologique de notre Victorin. „Etudes de théol. positive sur la sainte Trinité, t. 2, p. 235 sq. cf. Scheeben, Dogmatik, t. 1, p. 428. Plus tard Clément Baeumker a souligné l’importance de sa pensée philosophique surtout en ce qui concerne les preuves de l’existence de Dieu, „Vitelo”, Münsteh-en-W, 1907, p. 312.” Fritz (14) c 2680.
    W wydaniu Ueberwega z r. 1928, Geyer zmienia stanowisko. Podobnie De Wulf w swoim podręczniku, wydanym w r. 1934, a nawet więcej, De Wulf wymienia i charakteryzuje filozofię Ryszarda, por. De Wulf (91) s. 222 — 224.
  2. ↑ Grunwald (18) s. 78.
  3. ↑ „L’étude des oeuvres de Richard... n’ajouterait aucun trait nouveau à ce que nous savons de la phil. médiév.” Gilson (80) s. 306.
  4. ↑ „bedeutsamste der Philosophie Richards” Dempf (12) s. 72.
  5. ↑ „die metaphysischen Grundlagen” Bernhart (5) s. 55.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL-Mieczysław_Gogacz-Filozofia_bytu_w_„Beniamin_Major”_Ryszarda_ze_świętego_Wiktora.pdf/33&oldid=2589094”