Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Filozofia bytu w „Beniamin Major” Ryszarda ze świętego Wiktora.pdf/28

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Jan z Tuluzy krótko omawia okres życia Ryszarda do chwili, w której „został obciążony obowiązkami podprzeora”.[1] Młodego Szkota przyjął do opactwa i wychowywał Gilduin, pierwszy opat wiktorynów (1113 — 1155). Uczył Ryszarda magister Hugon i przygotował w takim stopniu, że „wyszedł mężem, zorientowanym w wiedzy filozoficznej i teologicznej”.[2] Być podprzeorem i przeorem opactwa w okresie kadencji Ryszarda, to znaczyło kierować instytucją, która skupia uczonych i studentów wielu narodowości europejskich,[3] administrować wielkie posiadłości, w ogóle bogactwa[4] domu, jego wspaniałą bibliotekę,[5] być w kontakcie z dworem królewskim, podejmować papieża,[6] biskupów, przeprowadzić trudną sprawę usunięcia gorszącego opata Ervisiusa,[7] nie obniżyć lecz umocnić umiarkowaną surowość reguły w dobrze zorganizowanym domu, by nie przerwały się prace naukowe i wychowawcze.[8] Przy wszystkich tych pracach Ryszard pisał. Ilość dzieł wskazuje od innej strony na jego pracowitość, na godziny przemyśleń, dzięki którym mógł dać De Trinitate, czy Beniamin Major. W 1172 r. Ryszard podpisuje jeszcze dokument tranzakcyjny między opactwem a kanonikami sancti Cosmae de Luzarchiis.“ W pierwszym miesiącu 1174 r. funkcje przeora u św. Wiktora pełni już Goutier. Zmarł więc Ryszard 1173 r. i prawdopodobnie 10 marca, ponieważ pod tą datą zanotowany jest jego nekrolog. Spoczywa w swoim klasztorze przy bramie

  1. „Provectus aetate et sapientia ad officium subprioris ascitus fuit” Jan z Tuluzy (24) c IX — X.
  2. „Successu temporis evaserit vir scientiis philosophicis et theologicis instructissimus” Jan z Tuluzy (24); IX-X.
  3. „…among the canons were Frenchmen, Bretons. Normans, English, Scots, Norwegians, Germans and Italians” Smalley (39) s. 84.
  4. „les chanoines faisaient un bon usage de leurs richesses: ils les consacraient au soulegemeat des pauvres et surtout des jeunes étudiants... Nous en avons des preuves dans plusieur monuments de cette époque”. Hugonin (21) c XXI — XXII.
  5. Hugonin (21) c. XX — XX.
  6. Aleksander III odwiedził opactwo w marcu i kwietniu 1164 r. por. choćby Jan z Tuluzy (24) c. IX — X.
  7. Hugonin (22) c XV.
  8. Huit (23) s. 180.