chą przewagi poznania nad miłością,[1] takiego jednak poznania, które osiąga naturalną pełnię co do przedmiotu, a dokonuje się co do sposobu bez udziału władz poznawczych człowieka, jako działających, lecz tylko przyjmujących.[2] Widoczne tu jest, że z mistyką najściślej wiąże się kontemplacja i życie religijne człowieka, oparte na sformułowaniach teistycznych i Objawieniu chrześcijańskim. Jakiekolwiek inne stanowiska w tej sprawie nie mogą być uważane za mistykę w sensie ścisłym.[3] Wierny swej informacji, że przeżycie mistyczne nie jest komunikatywne, Ryszard omawia je krótko,[4] a szeroko bada kontemplację właściwą, jako działanie człowieka, zmierzającego świadomie do Boga, który w tym zawsze pomaga.
2o. Wytwarzanie (sztuka). Ryszard rozróżnia działanie natury i działanie sztuki.[5] Sztuką lub rzemiosłem jest dla niego, między innymi, malowanie, rzeźba, uprawa roli.[6] Celem bliższym wytwarzania dzieł sztuki jest ulepszanie natury[7] i to, by dzieła te były przedmiotem kontemplacji.[8] Jako kontemplowane reali-
- ↑ Przewaga miłości decyduje o świętości. W każdym razie nie może być mistyki bez świętości. Mistyk więc byłby człowiekiem świętym, którego cechuje bezpośrednie otrzymywanie od Boga wiedzy o Nim.
- ↑ Por. definicję Mignona (32): „La mystique... c’est une doctrine sut l’ascension surnaturelle de l'âme et son union avec Dieu dans la vie présente par la contemplation et différents actes de l’état-de perfection” t. 2, s. 327. De Wulf (91) rozumie przez mistykę „une tendence qui porte l’homme à s’unir â l’Infini d’une manière intime et secrète”. s. 226.
- ↑ De Wulf (91) rozróżnia w średniowieczu mistykę teoretyczną i praktyczną. Praktyczna jest etapem życia religijnego, teoretyczna jest wiedzą „la description des rapports de communication directe entre l’âme et Dieu, et l’explication de l’ordre universel par cette union” s. 226. Wiedzę o mistyce lub mistykę teoret. nazywa też De Wulf mistyką filozoficzną-naturalną, w przeciwstawieniu do praktycznej-nadnaturalnej. (O mistyce niechrześcijańskiej pisze J. Maritain).
- ↑ Ostatnia księga Beniamin Major. Por. też: „ecce quia humanam kationem mentis alienatione transierat, qui quid circa se plenius ageretur penitus discernere nequibat. Sed hunc locum plenius explanandum melius est erudicioribus ingenii relinquere” c 192 B.
- ↑ „Alia est enim operatio naturae atque alia operatio industriae... opus artificiale opus videlicet industriae” c83AB.
- ↑ „Opus artificiale... consideratur... in celaturis, in picturis. in scriptura, in agricultura” c83B.
- ↑ „operatio naturalis ex industna proficit ut melior sit” 83C.
- ↑ „opus... naturale, et opus artificiale quia sibi invicem cooperantur... et... mutua contemplatione copulantur” c83BC.