Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/78

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Budowa grobowców, niebyła też jednostajna: jedne niemiały ocembrowania i niebyły płytami pokryte, urny tylko w nich stały, zasypane ziemią, i pokryte kamykiem; inne starannie były ostawione dokoła, ale bez usypu kamieni na wierzchu. Nad powierzchnią ziemi niebyło mogił żadnych, lub je czas może i oranie pola zgładziło. Z kości, których wiele znaleziono twardych i niedogorzałych, wnoszono, że ciała niemusiały być całkowicie palone, a może nawet niewszystkie przechodziły przez ogień.
W dwóch żalach znaleziono szczątki kruszcowe, żelazny gwoźdź, kółko żelazne, paciórki szklane lazurowe, na drócie bronzowym, blaszkę bronzową zgiętą w rurkę. Grobowców tych rozkopywano około czterdziestu. Mała w nich ilość żelaza, bronz obok niego, odnieść je każą do piérwszych lat epoki żelaza, a zatém do bardzo odległéj starożytności.
Dla porównania z temi, weźmiemy znowu mogiłę najbliższą epoki Chrześcijańskiéj, rozkopaną pod wsią Ruszcza-płaszczyzna, w Sandomierskiém. Usyp to był wielki, piasczysty, który wiatr powoli rozwiewał, po odarciu z darni, wprzód całą mogiłę osłaniającéj. Znaleziono w niéj szkielety całe, niepalone, wielkie, na wznak leżące. Naczyń całych niebyło, ale skorupy potłuczone wielce grubéj roboty garnków i okruchy drobnego żelaztwa od rdzy pojedzonego.
Oprócz tego znalazły się noże, sztychulce, kruczki z kółkami żelazne, blaszki srebrne, kółka cynowe zgięte a niespajane (częste w grobach Inflant).
Ale najbardziéj zajmującém było odkrycie medaliku bronzowego z wyciskiem. Medalik ten okrągły (w przecięciu dwa cale mający) z uszkiem nieprzyprawianém, ale wyrobioném z jednéj sztuki, dosyć grubo, miał na sobie wyobrażenie jakiegoś potworu (smoka), i lekko był wyzłacany.
Smok wystawiony był czworonożnym, nogi trzypalczaste, ogon długi zakręcony, uszy stojące zakończone ostro, pysk także