Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/76

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.


Niemożna więc nam mieć za złe, że obszerniéj nad tym przedmiotem jeszcze zastanowić się musimy.




IX. MOGIŁY Z EPOKI ŻELAZA.

Grobowce z epoki ostatniéj i okresu pośredniego, łączącego ją z epoką bronzu, w Słowiańszczyźnie, krajach Polskich i sąsiednich, są rzec można niezliczone i nieskończonéj rozmaitości. Pilniejszém ich badaniem, łatwoby się dały rozklasyfikować, na kilka odcechowanych okresów oddzielnych; ale opisy wykopalisk, któremi się posługujemy, niedosyć są szczegółowe i umiejętne, by się to z ich pomocą dokonać dziś dało.
Potrzebaby, jak Zoryan Chodakowski, odbyć umyślną pieszą pielgrzymkę, od mogiły do mogiły, przedsięwziąć poszukiwania systematyczne, i opierając się na nich, cechy nanowo oznaczyć.
Do najszczególniejszych z téj epoki należą grobowce, w których znajdowano urny obwijane mieczami żelaznemi; mamy ich kilka przykładów.
Grobowiec tego rodzaju, odkryto w XVII w. w Miedniewicach. Mogiły były okładane kamieniami, w jednéj z nich znaleziono żale i popielnice, mieczami żelaznemi obwinięte, ale miecze rdza już była pojadła. Szczegółowego opisu wykopaliska tego niemamy.
Podobne groby, odkryto także w czasie robienia drogi z Kołomyi do Kanionek w Galicyi. W usypie jednym z saméj ziemi narzuconym, natrafiono na urnę glinianą, czarną, mocno wypaloną w któréj popioły w bryłki były pozbijane.
Okrywał ją nagłówek od zbroi, a krótki pałasz obosieczny okręcony był dokoła. (Rysunek urny i miecza znajduje się w „Starożytnościach Galicyjskich“ Żegoty Pauli, XVI, 4.).
O podobnéj, z tejże epoki popielnicy, pisze Duńczewski. Odkryto ją w roli pod wsią Wola, blizko Miedniewic, o siedem mil od