Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/72

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

przedzających. Pomniki żelazne, niezmiernéj rozmaitości, głównie są następujące.
I. Miecze, wielkie (stalowe) rzadko obosieczne, z rękojeścią drewnianą, powleczoną skórą, okładaną kością lub rogiem jelenim dla zrównoważenia ciężaru główni, w końcu opatrzone gałką. Niekiedy rękojeść opasuje łańcuszek złocisty. Gryfy są dwa lub jeden tylko w dole, pochwy drewniane obleczone skórą, skówki długie i ozdobne. Miecze te nieliczne w początku, wysokiéj ceny, miały naźwiska właściwe i były drogiemi nabytkami; tak na północy, miecz Vermunda mądrego zwał się Skrep, miecz Rolfkraga miał imie Skofnung, a najpóźniejszy już, sławny Bolesławowski, któren mu aniół wedle podania miał przynieść z niebios, pamiętne nosił Szczebca naźwisko. Obszerniéj powiemy o mieczach, pisząc o uzbrojeniu i sprzętach.
II. Topory wojenne, były proste i szerokie.
III. Ostrza dzid, kształtem zbliżały się do teraźniejszych.
IV. Pociski, rodzaj żeleźców prostych, lub z hakami, które rzucano zamachem za pomocą rzemyka, jak kamienie procowe; czasem przy nich osadzone bywały pióra.
V. Strzał ostrza małe, płaskie, z haczykami.
VI. Hełmy, zbroje, tarcze, napierśniki, naramienniki, i t. d. Hełmy bywały także ze łbów dzikich źwierząt, na drzewo naciąganych, pancerze z płótna tęgiego i skóry, napierśniki metalowe z kółek żelaznych, z blaszek i z łusek (rzadkie), lub drewniane blachą ociągane, w pośrodku dziobate i t. d. i t. d.
Smak w tych wyrobach, od okresu bronzowego, wcale jest różny, i nieledwie gorszy: ozdoby rzadsze, na uzbrojeniach niéma ich prawie. Bój już tak widać zajmował rycerzy, że się na zbroję, by ich broniąc zdobiła, obejrzeć się niemieli czasu; rzemieślnik myślał o jéj trwałości, niesadził się na upiększenie. Najwykwintniejszą częścią uzbrojenia téj epoki, jest na-